Michael Lüders - Những Ngày Thịnh Nộ: Chương 1

<h2>TẤT CẢ BẮT ĐẦU NHƯ THẾ NÀO CON ĐƯỜNG ĐI ĐẾN CÁCH
MẠNG</h2>

Thị trấn buồn thảm có ở khắp mọi nơi trên thế giới.
Nhưng sự buồn thảm của tỉnh lẻ Ả Rập có một cái gì đó
nặng nề. Trì trệ và nghèo nàn giữa một kiến trúc phần
lớn bao gồm những hộp vuông bằng bê tông không trát vữa.
Sự cằn cỗi đặt dấu ấn lên thiên nhiên cũng như lên con
người mà sự cam chịu nhiều lần hiện rõ lên trên gương
mặt của họ. Hiếm khi nào có một cảm giác của khởi đầu
và hy vọng, vì người dân quá bận rộn với việc kiếm sống
qua ngày, cho họ và cho gia đình, mỗi ngày một bắt đầu mới.
Từ ngữ văn học bay bướm "trạm cuối cùng của ước mơ"
tìm thấy trong tỉnh lẻ Ả Rập, ở Maroc hay trong Jemen cũng
vậy, sự tương ứng trong thực tế của nó. Không phải ở
khắp mọi nơi, không phải không có ngoại lệ, nhưng thông
thường là như thế. Và có lẽ tỉnh lẻ Ả Rập cũng đặc
biệt không mến khách, bởi vì người dân của nó biết rằng
có một cuộc sống mang nhiều hứa hẹn hơn, đẹp hơn, tốt
hơn ở đâu đấy ngoài kia, cách xa, không thể đến được,
nhưng lúc nào cũng hiện diện qua truyền hình vệ tinh.

<center><img
src="http://phanba.files.wordpress.com/2013/03/sidi_bouzid-e1324631146318.jpg?w=538"
/></center>
<center><em>Sidi Bouzid</em></center>
Sidi Bouzid là một nơi như thế. Vùng nông thôn sâu thẳm của
Tunisia, cách thủ đô Tunis về phía Nam 250 kilômét. Đồng
ruộng, bãi cỏ và cây ăn quả đặt dấu ấn lên phong cảnh.
Rác nằm dọc theo đường, túi nhựa vướng vào những cây
xương rồng nopal. Có thể nhìn thấy những khối nhà ở đầu
tiên, không trát vữa và xấu xí. Trung tâm của tỉnh lỵ nghèo,
40.000 dân cư, không có nhiều thứ để chào mời. Một vài
tiệm cà phê, nhà hành chính, trường học và cửa hàng đơn
giản. Đỉnh cao văn hóa, theo trang mạng của ủy ban hành chính
thành phố, là "những đêm ramadan", cái được tiến hành
vào nửa sau của tháng chay. Ngoài ra, vùng này sống nhờ vào
trồng ngũ cốc, cây ăn quả và rau, cũng không nên quên việc
nuôi cừu và nuôi bò sữa.

Và tuy vậy, lịch sử thế giới đã đến đấy hai lần, ít
nhiều đều ngẫu nhiên. Trong khuôn khổ của Chiến dịch
Tunisia, cái cần phải bảo đảm trật tự cho cuộc rút lui của
Quân đoàn châu Phi và đồng minh Ý của nó sau chiến bại ở El
Alamein trong tháng 11 năm 1942, các sư đoàn tăng của Đức và Ý
đã tấn công các liên đoàn tăng của Mỹ vào ngày 14 tháng 2
năm 1943 tại Sidi Bouzid ("Chiến dịch gió Xuân"). Các cuộc
chiến quanh đèo Kasserine kéo dài mười ngày và 12.000 người
lính đã tử trận. Không có số liệu về tổn thất trong
thường dân Tunisia, nhưng thành phố đã bị san bằng thành bình
địa. Đó là một trong những trận đánh tăng lớn cuối cùng
ở Bắc Phi, trước khi phe Trục đầu hàng ở đấy trong tháng 5
năm 1943.

Cuộc gặp gỡ lần thứ nhì của Sidi Bouzid với lịch sử là
nhờ vào số phận của người dân Mohammed Bouazizi của nó, mà
cuộc tự thiêu của anh ấy vào ngày 17 tháng 12 năm 2010 đã
tạo nên đầu tiên là cuộc Cách mạng Tunisia, rồi đến cuộc
Cách mạng Ả Rập và lần lật đổ nhà độc tài Tunisia lâu
năm Zine al-Abidine.

<h2>Con bướm đập cánh gây nên một cơn lốc ra sao</h2>

Mohammed Bouazizi sinh ngày 29 tháng 3 năm 1984. Cha anh ấy mất sớm,
người mẹ lấy chồng thêm lần nữa, một người đàn ông kém
sức khỏe, phần lớn thời gian đều thất nghiệp. Ngay từ lúc
lên mười, em học sinh đấy đã phải phụ giúp nuôi gia đình
như là người bán rau quả. Ngay trước khi tốt nghiệp phổ
thông, gánh nặng đôi trở nên quá sức, và cũng như nhiều
người Tunisia và Ả Rập đồng lứa tuổi với anh ấy, Mohammed
Bouazizi bỏ học không bằng tốt nghiệp. Trước sau gì thì cũng
không đủ tiền để đi học đại học. Hiện giờ anh ấy đã
có thêm năm người em cùng mẹ khác cha mà anh ấy có cảm giác
phải lo cho chúng. Anh xin việc ở công sở, bên quân đội, và
lần nào cũng bị từ chối. Anh ấy chỉ còn lại cuộc sống
như là người bán rau quả. Hàng ngày vào buổi sáng sớm anh
ấy ra chợ lớn bán trái cây và rau quả, chất đầy xe kéo
của mình và rồi sau đấy đẩy nó đi hai kilômét trở về khu
mua bán địa phương, nơi người nghèo mua sắm. Thu nhập trong
ngày của anh ấy ở vào khoảng năm đến sáu euro. Nhưng anh
không có giấy phép bán. Thu nhập không đủ cho việc đấy. Khi
cảnh sát tiến hành những cuộc vây bắt thường xuyên của
họ, để thu tiền hối lộ, anh ấy chỉ còn có hai khả năng.
Trả tiền hoặc là chạy đi, để mất chiếc xe đẩy. Có một
lúc Mohammed Bouazizi có một cô bạn gái mà anh ấy có mối quan
hệ Platon với cô ấy, như thường gặp trong giới những
người Hồi giáo bảo thủ. Nó thất bại vì tiền. Một người
đàn ông trẻ, người sống qua ngày như kẻ bán dạo, hầu như
không có được một cơ hội nào trên thị trường hôn nhân.
Năm 2008, anh ấy cố vượt Địa Trung Hải chạy sang Sicily,
đến châu Âu, sống tốt đẹp hơn. Cảnh sát biên phòng Tunisia
đã bắt anh ấy lại, anh ấy phải ngồi tù hai tuần. Một năm
sau đấy anh ấy cố thử vận may của mình thêm lần nữa, lần
này là qua ngõ Libya. Anh ấy lại bị bắt, ngồi nửa năm trong
tù.

Trong mùa hè 2010, anh ấy cố gắng lần cuối để mang lại cho
cuộc sống của mình một bước ngoặc khác. Trong thành phố
cảng Sousse, anh ấy nhận giúp việc trong một quán ăn, rửa
bát, lau nhà. Khi người chủ từ chối không trả tiền công cho
anh ấy, anh ấy đi thưa kiện. Nhưng luật lệ trong đất nước
của anh ấy không được lập nên cho những người đói ăn mà
cho những người có mối quen biết, những người biết đền
đáp lại cho cảnh sát và tư pháp.

Bị hạ nhục và bị lừa gạt, anh ấy lại là người bán rau
quả trong Sidi Bouzid. Rõ ràng là cảnh sát ở đấy đã để ý
đến con người hay càu nhàu đấy và đã ra sức hành hạ anh
ấy. Vài tuần trước khi tự tử, anh ấy nhận giấy phạt 250
euro – một số tiền tương ứng với gần hai tháng thu nhập.
Vào ngày 17 tháng 12, một nữ cảnh sát đến gặp anh ở chợ
và yêu cầu giao nộp cái cân. Anh ấy từ chối không đưa ra.
Có một cuộc ẩu đả xảy ra, viên nữ cảnh sát tát tai anh
ấy, cùng với một đồng nghiệp cô ấy quật anh xuống đất.
Cái cân của anh ấy bị lấy đi cũng như trái cây và rau quả
của anh ấy. Con người bị làm mất thể diện ở nơi công
cộng đấy đi tìm sự công bằng, đến ủy ban hành chính thành
phố và yêu cầu được nói chuyện với một người có trách
nhiệm. Người ta nói với anh rằng điều đấy là không thể,
nhân viên nhà nước đang bận việc.

Thế là anh ấy mua xăng, trở về ủy ban hành chính thành phố,
đổ cả can xăng lên người và đốt cháy bằng một que diêm.
Bị thương nặng, anh ấy được đưa vào bệnh viện. Phải
nghĩ rằng tự thiêu như thế sẽ đau đớn tới đâu thì mới
đoán được sự tuyệt vọng là gốc rễ to lớn đến dường
nào.

Anh ấy không phải là người Tunisia đầu tiên tự thiêu. Những
người khác đã làm trước anh ấy, từ những lý do tương tự.
Thế nhưng những trường hợp của họ không được biết
đến, vì cơ quan nhà nước làm mọi cách để che dấu các vụ
việc. Truyền thông trong nước không được phép tường thuật
về những vụ việc đấy, người thân buộc phải im lặng vì
bị đe dọa trừng phạt. Ở Sidi Bouzid thì ngược lại, ngay sau
vụ việc xảy ra, hàng chục người biểu tình đã tụ tập
trước ủy ban hành chính thành phố, "một tay cầm điện
thoại di động, tay kia cầm đá", một người họ hàng,
Abdesslem Trimech, thuật lại cho đài truyền hình Al-Jazeera. Cảnh
sát giải tán cuộc biểu tình, như thông thường ở Tunisia.

Nhưng lần này thì tất cả đều khác đi. Người biểu tình
tải những video từ điện thoại di động của họ qua Facebook
lên Internet. Cũng như hình ảnh của một cuộc tuần hành phản
đối khác vào ngày 20 tháng 12, do mẹ của Mohammed Bouazizi dẫn
đầu. Ngay trong ngày đó, những hình ảnh đấy được Al-Jazeera
phát đi, trên kênh Mubaschir (Live). Al-Jazeera, được thành lập
năm 1966 trong tiểu vương quốc vùng Vịnh Qatar, bên cạnh đài
Al-Arabiya phát sóng từ Dubai từ năm 2003, chính là cơ sở
truyền thông Ả Rập dẫn đầu. Bất cứ người Ả Rập nào
quan tâm đến chính trị, và đấy là phần lớn, cũng đều
thường xuyên xem đài truyền hình vệ tinh này, hầu như không
bị kiểm duyệt và hoạt động hết sức chuyên nghiệp về
mặt báo chí. Ở Mubaschir có một nhóm truyền thông tìm kiếm
một cách có hệ thống trong Internet những câu chuyện có thể
khai thác được. Qua Facebook, nhóm này đã tìm thấy Sidi Bouzid.

<center><img
src="http://phanba.files.wordpress.com/2013/03/sidi-bouzid-decem-232.jpg?w=538&h=303"
/></center>
<center><em>Sidi Bouzid, 23/12/2010</em></center>
Qua đó, lần đếm ngược cho đến cuộc cách mạng đã bắt
đầu. Một cuộc cách mạng dường như xác nhận định lý nổi
tiếng của lý thuyết hỗn loạn mà theo đó lần đập cánh
của một con bướm ở Hongkong có thể tạo nên một cơn bão
xoáy ở New York. Ngay sau khi phát sóng, những cuộc phản đối
tự phát ở Sidi Bouzid, rồi trong những tỉnh lỵ lân cận và
cuối cùng là trên toàn nước đã diễn ra, những cái nhanh
chóng biến thành những cuộc biểu tình chống nhà độc tài Ben
Ali và chế độ của ông ấy. Người này ra lệnh bắn người
biểu tình, cả bằng thiện xạ bắn tỉa. Nhiều người chết.
Nhưng với việc đấy, cuộc nổi dậy đã không bị dập tắt,
còn ngược lại nữa. Lần đập cánh lớn lên trở thành một
cơn bão xoáy, đuổi nhà độc tài ra khỏi nước một tháng sau
đấy.

Internet đóng một vai trò quan trọng trong lúc đó, trước hết
như là một cơ quan ngôn luận và nơi cùng cộng hưởng. Thế
nhưng hạt giống của cuộc cách mạng đã được gieo trong
những thập niên trước đó. Nó chủ yếu là hậu quả của
đàn áp chính trị, tham nhũng công khai, biến đổi xã hội,
nghèo nàn, không có tương lai, ước mong có tự do và một cuộc
sống có phẩm cách – một khái niệm mà thường là người
Bắc Âu không hiểu được. Ngược lại, trong vùng văn hóa
Địa Trung Hải nó có ảnh hưởng rất lớn đến sự nhận
diện của cá nhân hay của một nhóm, cũng như khái niệm "danh
dự", cũng bị lãng quên ở chúng ta. Điều đấy có liên quan
đến việc thế giới công cộng quanh Địa Trung Hải được
tổ chức dọc theo những mối quen biết hay mạng lưới gia
đình, cá nhân, nghề nghiệp hay những thứ khác nhiều hơn là
ở phía Bắc của dãy Alpes.

<h2>Ngài Tổng Thống, dân của ngài đang chết đấy!</h2>

Trong lúc những đoạn video của điện thoại di động từ Sidi
Bouzid nhờ vào Al-Jazeera mà nhanh chóng lan qua Tunisia và các quốc
gia Ả Rập khác, truyền thông bị kiểm duyệt của Tunisia tiếp
tục im lặng về lần tự thiêu và các cuộc biểu tình nối
tiếp theo sau đấy. Tuy Internet cũng bị kiểm duyệt dưới Ben
Ali, nhưng với hai ngoại lệ: Facebook và Twitter. Rõ ràng là chế
độ này đã đánh giá quá thấp tầm quan trọng của chúng. Theo
thống kê, cứ ba người Tunisia là có một người dùng Internet,
tương ứng với mật độ người dùng lớn nhất trong châu Phi.
Điều mỉa mai lớn nhất cho Ben Ali: Ông ta muốn xây dựng
Tunisia trở thành "Trung tâm của kiến thức" và đã chủ ý
dựa trên Internet. Lẽ ra thì ông ta nên nghiên cứu các lý
thuyết về hiện đại hóa. Theo các lý thuyết đấy, phi tự do
cộng với đàn áp và tham nhũng đồng thời lại ở tại một
mức tri thức cao chính là một công thức gần như toàn hảo cho
những cuộc nổi dậy. Khi cả các đài truyền hình vệ tinh
khác cũng tường thuật về số phận của Mohammed Bouazizi, con
đập cuối cùng cũng đã vỡ. Vào ngày 29 tháng 12, lần đầu
tiên một đài truyền hình nhà nước Tunisia, Nessma TV, nói về
đề tài này và hứa hẹn sẽ có một cuộc "điều tra độc
lập". Đồng thời, chế độ này cắt điện và Internet trong
Sidi Bouzid và vùng lân cận. Vào ngày 2 tháng 1 năm 2011, một
"Chiến dịch Phishing" có quy mô lớn được bắt đầu với
mục đích xóa những đoạn video phê phán chế độ ra khỏi
Internet. Nhiều blogger, nhà hoạt động trên mạng và ca sĩ nhạc
rap nổi tiếng nhất của Tunisia, Hamada Ben Amor, được gọi là
El Général, bị bắt hay bị đánh đập. Bài ca chống đối của
anh ấy "Ngài Tổng Thống, dân của ngài đang chết đấy!"
qua Facebook và Twitter đã trở thành bài ca của cuộc "Cách
Mạng Hoa Lài".

75% người dân Ả Rập, không chỉ riêng của Tunisia, trẻ hơn 30
tuổi. Điều đấy giải thích cho sự chấp nhận cao độ những
phương tiện truyền thông mới và mạng xã hội. Ngoài ra, đặc
biệt là ở Algeria và Tunisia, đã có một thế hệ nhạc sĩ
trẻ hoạt động chính trị, những người nhờ vào nhạc rap
để lên án tham nhũng và kinh tế móc ngoặc của những kẻ
đang thống trị. Trong bản nhạc đã được nhắc đến, El
Général 22 tuổi quê ở thành phố cảng Sfax đã phê phán sự xa
hoa phung phí và làm giàu cho bản thân của gia đình tổng thống
cũng như nạn nghèo nàn ở khắp mọi nơi. Giới Hip-Hop Ả Rập
khởi đầu vào cuối những năm 1990 ở Algeria và từ đó đã
bước đi trên con đường chiến thắng vào các đất nước Ả
Rập láng giềng. Hip-Hop đánh trúng cảm giác sống của một
giới trẻ đã tan vỡ ảo tưởng, chẳng còn chờ đợi gì
nhiều hay hoàn toàn không còn chờ đợi gì ở tương lai nữa.

Sau một thời gian, những cuộc biểu tình đông người đã về
đến thủ đô Tunis. Để xoa dịu tình hình, Tổng Thống đã
đến thăm Mohammed Bouazizi trong bệnh viện, ngay trước lúc anh
ấy qua đời vào ngày 4 tháng 1. Có một bức ảnh chụp lần
gặp gỡ đấy, một hình tượng của cuộc Cách mạng Tunisia;
Ben Ali bên cạnh giường bệnh, xung quanh là những bác sĩ và
viên chức trông có vẻ xum xoe, Mohammed Bouazizi được băng bó
như một xác ướp. Ben Ali nhìn anh ấy như thể anh ấy là một
người từ hành tinh khác. Con người sắp chết đó nghĩ gì
trong khoảng khắc đấy?

<center><img
src="http://phanba.files.wordpress.com/2013/03/ben-ali-mohammed-bouazizi.jpg?w=538&h=352"
/></center>
<center><em>Ben Ali bên cạnh giường bệnh của Mohammed
Bouazizi</em></center>
Như đã nói, cuộc Cách mạng Tunisia không chỉ nhờ vào Internet.
Có những yếu tố khác thêm vào đấy. Những cuộc biểu tình
đầu tiên ở Sidi Bouzid và vùng lân cận, dù có tự phát đến
đâu đi chăng nữa, cũng nhận được sự cộng hưởng không
chỉ qua các môi trường truyền thông mới. Ngay từ đầu, Tổng
Liên đoàn Lao động Tunisia (Union Générale Tunisienne du Travail –
UGTT) đã đóng một vai trò quan trọng trong tổ chức và mở
rộng những cuộc phản đối. Tunisia, tương tự như ở Maroc và
Algeria, có những liên hiệp nghề nghiệp và công đoàn tương
đối mạnh – một thành tựu từ thời còn là thuộc địa
của Pháp. Trong cả ba nước, các tổ chức này rất thân chính
phủ, cán bộ của họ được nhà nước trả lương. Vì thế
mà tất nhiên là hầu như không thể nào mà làm cách mạng với
họ được. Nhưng ở tỉnh, nhất là ở tỉnh lẻ xa xôi, nơi
không một quan chức nào tình nguyện về đấy, thỉnh thoảng
lại có một tinh thần khác. Có lẽ vì con người ở đấy có
ít thứ để mà mất hơn. Từ căm phẫn. Hay chỉ từ sự thích
thú, muốn chỉ bảo cho "những kẻ ngồi ở trên đấy" xem
một lần.

<h2>Bánh mì và cai trị</h2>

Và rồi thêm vào đấy là giá bánh mì. Một phần ba người
Tunisia thất nghiệp, một phần mười sống dưới ranh giới
nghèo hai dollar mỗi ngày. Dưới những điều kiện khung như
thế, những cái mà còn tồi tệ hơn nữa trong các quốc gia Ả
Rập khác, giá bánh mì thường được nhà nước trợ giá mang
một lực nổ chính trị xã hội rất lớn. Ở Bắc Phi, đặc
biệt là ở Ai Cập, thường hay có những cuộc nổi dậy và
bạo động ngay sau khi chính phủ cắt giảm trợ giá và bánh mì
trở nên đắt tiền hơn. Phần nhiều, việc đấy được tiến
hành bởi sự thúc giục của Ngân hàng Thế giới trong lúc cho
vay tiền hay đáo nợ. Tháng 1 năm 1984, chính phủ Tunisia dưới
thời nguyên Tổng thống Habib Bourguiba đã nâng giá bánh mì lên
150% chỉ qua một đêm. Thế là đã bùng nổ những cuộc bạo
động lớn nhất kể từ lúc độc lập năm 1956. Khắp nước
đều có những cuộc nổi dậy, công nhân trong những mỏ
phosphate ở miền Nam tự phát đình công. Bourguiba phái quân
đội đến, hơn 500 người bị giết chết. Nhưng ông ấy đã
phải hủy bỏ lần tăng giá bánh mì.

Năm 2010, bánh mì ở Tunisia đắt chưa từng có. Việc này có
liên quan đến diễn tiến trên các thị trường thế giới,
với cung cấp lúa mì giảm xuống trong lúc nhu cầu đang tăng
lên. Sau khi quả bong bóng bất động sản ở Hoa Kỳ nổ tung và
sau khi hệ thống ngân hàng trong nhiều quốc gia Phương Tây suýt
sụp đổ trong năm 2008/09, nguyên liệu nông sản trở thành một
đối tượng của đầu cơ thị trường chứng khoán, việc lại
càng làm cho giá tăng lên. Bánh mì trong vùng Bắc Phi nguyên
thuộc Pháp được ưa chuộng như chính trong nước Pháp. Hiện
nay, giá cả ở đây và ở kia đã gần như ngang nhau. Mohammed
Bouazizi thu nhập hàng ngày năm đến sáu euro. Nếu một ổ bánh
mì có giá gần một euro thì con đường đi đến đói ăn và
nổi dậy không còn xa nữa. "Phẩm giá và bánh mì!" người
biểu tình reo hò, những người đã buộc Ben Ali phải chạy
trốn. Một bức ảnh tượng trưng cho cuộc Cách mạng Tunisia
chụp một đám đông trong Tunis: Một người đàn ông dùng tay
trái đưa ra dấu hiệu chiến thắng, tay phải cầm một ổ bánh
mì.

<center><img
src="http://phanba.files.wordpress.com/2013/03/tunis-bread.jpg?w=538&h=357"
/></center>
<center><em>"Phẩm giá và bánh mì!"</em></center>
Nhưng tại sao Bourguiba lại thành công trong năm 1984 khi dùng quân
đội để đập tan những cuộc bạo động trong nước, mà
người kế nhiệm của ông ta Ben Ali lại không thành công trong
năm 2011?

Nói một cách đơn giản, thời đấy còn chưa chín mùi cho một
cuộc cách mạng. Đầu tiên, trong thời của cuộc Chiến tranh
Lạnh, tình thế địa chính trị hoàn toàn khác hẳn so với
ngày nay. Cả Hoa Kỳ lẫn Pháp đều sẽ không để cho Tunisia có
thể rơi vào tay "những người cộng sản" – tuy là ảnh
hưởng của Moscow ở Bắc Phi và trong Cận Đông có giới hạn.
Sau khi Tổng thống Ai Cập Sadat quay lưng lại với Liên bang Xô
viết vào đầu những năm 1970, nước này chỉ còn có hai đồng
minh đáng tin cậy trong vùng: Syria và Nam Jemen. Bên cạnh đấy
còn có những mối quan hệ tốt đẹp với Algeria và Iraq. Thêm
nữa, thế hệ Facebook vừa mới chào đời vào thời đấy. Các
hệ thống chính phủ của thế giới Ả Rập, các hệ thống mà
đã bị quét phăng đi hay lung lay cho đến tận xương tủy, vẫn
còn chưa bước qua đỉnh điểm lịch sử của chúng, cả ở
Tunisia lẫn ở Ai Cập, trong Libya cũng không như ở Jemen và
những nơi khác. Ngoài ra, cách mạng bao giờ cũng là một cái
gì đó huyền bí và không thể nào giải thích được mà chỉ
dựa trên những tiêu chuẩn lý trí. Những khoảng khắc tâm lý
cũng đóng một vai trò như sự trùng khớp đúng lúc – trong
trường hợp này là cái chết bi thảm của một người mà
dưới hoàn cảnh bình thường thì chắc thế giới sẽ không bao
giờ biết đến rằng người đấy nói chung là tồn tại. Thế
nhưng mỗi một người Tunisia và mỗi một người Ả Rập đều
có thể tự nhận dạng mình qua con đường đau khổ của
Mohammed Bouazizi, nếu như không vì may mắn mà đã được sinh ra
trong giới thượng lưu. Đến mức lần tự thiêu của anh ấy
được nhiều người bắt chước, ở Tunisia cũng như ở Ai
Cập, Algeria, Mauritania. Điều đấy giải thích tại sao cái
chết của anh ấy lại có thể huy động được nhiều người
đến như thế, vượt qua tất cả các ranh giới xã hội và
chính trị. Sinh viên, thầy giáo, người thất nghiệp, luật sư,
phụ nữ có và không có khăn trùm đầu, trẻ, già, họ cùng
nhau đi trên đường phố và vượt qua được nỗi sợ hãi của
họ. Bắt đầu ở Sidi Bouzid. Cuối cùng, họ còn có cả quân
đội đứng về phía của họ, quân đội mà đối diện với
đám đông giận dữ đã không còn muốn bắn vào người dân
của chính mình nữa.

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://danluan.org/node/17914), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét