<center><img
src="http://www.danchimviet.info/wp-content/uploads/2013/01/Nowy-obraz2.png"
width="550" /></center>
<center><em>Hình (Xinhua, 1981): Chủ Tịch Nhà Nước Đặng Tiểu
Bình (trái), người khởi xướng chương trình cải tổ kinh tế
Trung Quốc vào năm 1976 và Tổng Bí Thư Đảng CSTQ Hồ Diệu
Bang, người chủ trương dân chủ hóa Trung Quốc. </em></center>
Vào năm 2011, đứng trước Hiệp Hội Hoàng Gia (Viện Khoa Học
Anh Quốc), Thủ Tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo (Wen Jiabao) tuyên
bố rằng Trung Quốc của tương lai sẽ trở thành một quốc gia
thực hiện dân chủ hoàn toàn, pháp quyền, công bằng và công
lý. Không có tự do, sẽ không có dân chủ thực sự. Không có
bảo đảm về quyền kinh tế và chính trị, sẽ không có tự do
thật sự." Ông Eric Li, trong một bài báo có tựa đề Sinh
Tồn của Đảng (The Life of the Party), không nói hời hợt về
dân chủ như vậy. Thay thế vào đó, Ông Li, nhà tư bản mạo
hiểm có cơ sở tại Thượng Hải (Shanghai), tuyên bố rằng
cuộc tranh luận về dân chủ hóa Trung Quốc đã tắt ngủm:
Đảng Cộng Sản Trung Quốc (ĐCSTQ) không những sẽ còn nắm
quyền hành trong tay; sự thành công của ĐCSTQ trong những năm
tới sẽ còn củng cố mô hình độc đảng và trong tiến trình
sẽ thử thách sự khôn ngoan của Tây Phương về phát triển
chính trị." Ông Li có thể phát động một cuộc chạy đua
quá sớm.
Theo Ông Li sự ủng hộ mạnh mẽ của quần chúng đối với
đường hướng tổng quát của Trung Quốc chứng tỏ rằng dân
Trung Quốc ưa thích tình trạng chính trị hiện nay. Trong một
quốc gia không có tự do phát biểu ý kiến, yêu cầu dân chúng
đánh giá thành tích của những nhà lãnh đạo, giống như tổ
chức một cuộc thi chỉ có thể chọn một câu trả lời có
sẵn. Những cuộc điều nghiên nghiêm chỉnh hơn với cách đặt
những câu hỏi bớt nhậy cảm về chính trị đã đem lại
những kết quả trái ngược với kết luận của Ông Li. Theo
cuộc điều nghiên vào năm 2003 được đề cập đến trong tài
liệu "Những người Đông Á Nghĩ Thế Nào về Dân Chủ" (How
East Asians View Democracy), được hiệu đính bởi những nhà
nghiên cứu Yun-han Chu, Larry Diamond, Andrew Nathan, và Doh Chull Shin,
72.3% những người Trung Quốc được thăm dò ý kiến nói rằng
họ tin là dân chủ là "một khát vọng cho nước của chúng
tôi hiện nay," và 67% nói rằng dân chủ "thích hợp cho
nước của chúng tôi hiện nay." Hai con số này ăn khớp với
những con số của những quốc gia có nền dân chủ bền vững
trong vùng Đông Á kể cả Nhật Bản, Nam Hàn, và Đài Loan.
Có những đòi hỏi nhiều dân chủ hơn tại Trung Quốc. Sự
thật là khối chống cải tổ ở trong ĐCSTQ nắm lợi thế kể
từ vụ đàn áp tại Quảng Trường Thiên An Môn (Tiananmen Square)
vào 1989. Nhưng gần đây, những tiếng nói đòi cải tổ trong
nội bộ ĐCSTQ đang tăng cường sức mạnh và được hỗ trợ
bởi những đòi hỏi sự trung thực, minh bạch, và trách nhiệm
bởi hàng trăm triệu người dùng Internet. Những lãnh tụ mới
của Trung Quốc xem ra ít nhất bằng lòng chấp nhận một giọng
điệu ôn hòa hơn những người tiền nhiệm. Những lãnh tụ
tiền nhiệm từng đưa ra những cảnh báo mạnh mẽ chống lại
việc "tây phương hóa" hệ thống chính trị của Trung Quốc.
Cho đến bây giờ, điều ngăn cản Trung Quốc tiến tới dân
chủ không phải là thiếu nhu cầu nhưng là thiếu cung cấp. Có
thể là khoảng cách này sẽ bắt đầu khép lại trong hơn 10
năm sắp tới.
<h2>Không có gì thật sự vĩ đại </h2>
<center><img
src="http://www.danchimviet.info/wp-content/uploads/2013/01/Nowy-obraz3.png"
width="550" /></center>
<center><em>Hình (Washington Post, 2-6-1989): Nhân cái chết của Ông
Hồ Diệu Bang (Hu Yaobang), cựu tổng bí thư của ĐCSTQ, vào ngày
15-4-1989 và những biến động tại những nước Cộng Sản
Đông Âu và Liên Bang Xô Viết, hàng trăm ngàn thanh niên sinh
viên tụ tập tại Quảng Trường Thiên An Môn trong hơn một
tháng để tưởng niệm Ông Hồ Diệu Bang và đòi tự do dân
chủ. Nhà cầm quyền Trung Quốc với sự đồng ý của lãnh tụ
tối cao Đặng Tiểu Bình, đã thẳng tay đàn áp cuộc biểu
tình và gây ra vụ thảm sát vào ngày 4-6-1989.</em></center>
Ông Li xác nhận rằng trung Quốc có những vấn đề như phát
triển kinh tế chậm, không cung cấp đủ dịch vụ xã hội, và
tham nhũng, nhưng ông cho rằng ĐCSTQ có nhiều khả năng để
giải quyết những vấn đề này hơn bất cứ một chính phủ
dân chủ nào . Ông Li lý luận rằng ĐCSTQ sẽ có thể làm
những quyết định khó khăn và theo rõi cho đến khi hoàn tất
nhờ vào khả năng tự sửa sai, cấu trúc trọng dụng nhân tài,
và tính chất chính thống phổ thông (popular legitimacy) của
ĐCSTQ.
Trong sáu thập niên cai trị, ĐCSTQ đã thử mọi thứ từ tập
thể hóa đất đai cho đến Bước Nhẩy Vọt và Cách Mạng Văn
Hóa cho đến tư nhân hóa. Theo Ông Li, điều này làm cho ĐCSTQ
trở thành "một trong những tổ chức chính trị tự cải tổ
trong lịch sử thế giới cận đại." Bất hạnh thay, thủ
tướng của Trung Quốc không có niềm tự tin của Ông Li rằng
Bắc Kinh có thể học hỏi từ những tai họa của quá khứ và
có thể sửa những sai lầm. Vào tháng Ba vừa qua, phản ứng
trước vô số vụ tham nhũng, Ông Ôn Gia Bảo cảnh cáo rằng
nếu không có sự cải tổ chính trị, "những thảm họa lịch
sử như cuộc Cách Mạng Văn Hóa có thể lại xẩy ra."
Trung Quốc có vẻ vượt hàng năm ánh sáng ra ngoài hai giai
đoạn thảm khốc cho đất nước là Bước Nhẩy Vọt và cuộc
Cách Mạng Văn Hóa. Tuy nhiên ĐCSTQ chưa bao giờ phủ nhận hoặc
chấp nhận tội cho cả hai giai đoạn này. ĐCSTQ cũng không
đặt vấn đề làm thế nào để ngăn chặn những tai họa
tương tự trong tương lai. Trong một hệ thống không có sự quy
định trách nhiệm thật sự hoặc kiểm tra đối trọng (check
and balance), những ưu tư của Ông Ôn Gia Bảo – và của hàng
trăm triệu người dân Trung Quốc đã phải trải qua những nỗi
kinh hoàng của những biến cố trên – là chân thật và được
chứng minh là đúng.
Sau khi ca tụng khả năng thích ứng của ĐCSTQ, Ông Li tán dương
hệ thống trọng dụng nhân tài của đảng. Ở điểm này, Ông
Li nhắc đến câu chuyện của Ông Khâu Hà (Qiu He), một người
có sáng kiến về chính sách công, đã từ một đảng viên
thấp kém tại một quận hạt xa xôi trở thành phó bí thư
tỉnh ủy của tỉnh Vân Nam. Hệ thống chính trị của Trung
Quốc uyển chuyển đủ để cho phép một người như Ông Khâu
Hà thí nghiệm những cuộc cải tổ. Đây là một lý do khiến
cho hệ thống chính trị của Trung Quốc đã không sụp đổ
sớm hơn. Tuy nhiên, một điểm kỳ quặc là Ông Li dùng câu
chuyện của Ông Khâu Hà để chống lại dân chủ. Những điểm
đặc trưng của hệ thống chính trị của Trung Quốc đã cho
phép Ông Khâu Hà thử nghiệm những sáng kiến về chính sách,
ủy nhiệm (nguyên tắc giao phó trách nhiệm quyết định cho
giới chức thấp nhất) và chế độ liên bang, thật sự là
nền tảng của một thể chế dân chủ hoạt động vững vàng.
Không giống như Trung Quốc, nơi mà chính quyền trung ương ra
những sắc lệnh ủy quyền và phân quyền liên bang, phần lớn
những thể chế dân chủ phân quyền một cách trân trọng theo
hiến pháp.
Có một vấn đề nữa với câu chuyện về Ông Khâu Hà: đối
với mỗi Ông Khâu Hà, có vô số những chính trị gia Trung
Quốc được ĐCSTQ thăng chức vì những lý do kém tích cực.
Đơn giản là những dữ kiện có hệ thống không xác nhận sự
quyết đoán của Ông Li rằng cả hệ thống chính trị của
Trung Quốc trọng dụng nhân tài. Trong một cuộc phân tách kỹ
lưỡng dữ kiện kinh tế và chính trị , những nhà khoa học
chính trị Victor Shih, Christopher Adolph, và Mingxing Liu không tìm
thấy những bằng cớ chứng tỏ rằng những viên chức Trung
Quốc với những thành tích kinh tế tốt dễ được thăng chức
hơn là những người có thành tích xấu. Vấn đề quan trọng
hơn cả là sự đỡ đầu – điều mà Ông Wu Si, một nhà sử
học nổi tiếng và một chủ biên ở Trung Quốc, gọi là
"luật chìm" của hệ thống thăng cấp.
Ông Li cho rằng một người với địa vị của Ông Barack Obama
trước khi ông ta được bầu làm tổng thống không thể tiến
xa được trong chính trị Trung Quốc. Ông Li đúng, nhưng
trường hợp ngược lại cũng đúng. Hãy xem trường hợp Ông
Bạc Hy Lai (Bo Xilai), nguyên là một thành viên của Bộ Chính
Trị và vợ của ông thú nhận giết người, với lương của
một công chức, ông có thể cho con trai ra học ở nước ngoài
một cách khó hiểu, giám sát chiến dịch khủng bố đỏ nhằm
vào những nhà báo và luật gia, tra tấn và tống giam một số
không rõ công dân mà không được xét xử một chút gì cả.
Không một người nào có thành tích như Ông Bạc Hy Lai có thể
tiến rất xa tại Hoa Kỳ. Tuy nhiên Ông Bạc Hy Lai đã vượt
trội lên tại Trung Quốc. Và trước khi suy sụp, Ông Bạc Hy
Lai nắm trong tay quyền lực không bị kiềm chế như Ông Khâu
Hà và đã sử dụng quyền lực này để làm phục hồi lại
mọi yếu tố của cuộc Cách Mạng Văn Hóa mà Ông Ôn Gia Bảo
chống.
Một vấn đề khác mà Ông Li nêu lên là tính chất chính thống
phổ thông của ĐCSTQ. Nhưng tham nhũng và lạm dụng quyền thế
làm hao mòn sự chính thống này. Đây là một trong những bài
học mà những nhà lãnh đạo đảng rút tỉa được từ
trường hợp Bạc Hy Lai. Thật đáng chú ý rằng cả hai Ông Hồ
Cẩm Đào (Hu Jintao), chủ tịch nước sắp hết nhiệm kỳ, và
Ông Tập Cận Bình (Xi Jinping), tân chủ tịch nước, vừa đây
cảnh báo kịch liệt rằng tham nhũng có thể đưa đến sự
sụp đổ của đảng và nhà nước. Những lãnh tụ này đúng,
đặc biệt vì tình trạng kinh tế đi xuống hiện nay tại Trung
Quốc. Điều này không có nghĩa là một vài cá nhân lãnh đạo
ĐCSTQ không còn được kính trọng rất nhiều bởi dân Trung
Quốc. Nhưng những người này là những người chủ trương
cải tổ trong đảng, như Ông Đặng Tiểu Bình (Deng Xiaoping),
người đã khởi xướng cải tổ thị trường Trung Quốc vào
cuối thập niên 1970 và Ông Hồ Diệu Bang (Hu Yaobang), tổng bí
thư ĐCSTQ dưới sự lãnh đạo của Ông Đặng Tiểu Bình. Thực
tế là những nhà cải tổ tiếp tục được dân chúng ưa
chuộng hiện nay tạo một cơ hội cho ĐCSTQ: Đảng này có thể
theo đuổi một chương trình cải tổ chuẩn bị trước để
thực hiện một cuộc chuyển tiếp từ từ và hòa bình sang
chế độ dân chủ, tránh những sự hỗn loạn và biến động
đột ngột đang bao trùm Trung Đông. Nhưng điểm chính yếu là
bắt đầu những cải tổ này ngay bây giờ.
<h2>Tìm kiếm sự thật</h2>
<center><img
src="http://www.danchimviet.info/wp-content/uploads/2013/01/Nowy-obraz4.png"
width="550" /></center>
<center><em>Hình (Keystone – France): Hai chiến dịch Bước Nhẩy
Vọt (1958-1961) và Cách Mạng Văn Hóa (1966-1976) đã làm đảo
lộn tình trạng chính trị, kinh tế và xã hội Trung Quốc. Hậu
quả là hàng chục triệu người chết đói. Bước Nhẩy Vọt
nhắm công nghiệp hóa nhanh chóng bằng số nhân lực dồi dào
và sản xuất tập thể. Cách Mạng Văn Hóa nhắm tiêu diệt tư
bản, áp đặt chế độ Cộng Sản, và loại trừ những đảng
viên cao cấp chống Ông Mao Trạch Đông về sự thất bại của
Bước Nhẩy Vọt.</em></center>
Sau khi duyệt qua những điều tích cực về hệ thống chính
trị của Trung Quốc, Ông Li chuyển sang những vấn đề của
Tây Phương. Ông thấy tất cả những vấn đề của Tây Phương
– giai cấp trung lưu tan rã, cơ sở hạ tầng đổ vỡ, nợ
nần, chính trị gia bị nhóm lợi ích chiếm đoạt – gây ra
bởi nền dân chủ phóng khoáng (liberal democracy). Nhưng những
vấn đề này không chỉ giới hạn cho những chính phủ dân
chủ phóng khoáng. Chế độ độc tài cũng trải qua những kinh
nghiệm này. Hãy nghĩ đến cuộc rối loạn kinh tế đánh vào
những chánh phủ quân nhân ở châu Mỹ Latin vào hai thập niên
1970 và 1980 và tại Nam Dương vào 1997. Chỉ những chính quyền
độc tài có nền kinh tế tập trung (centrally-planned economies)
không có những hệ thống tài chánh mới thoát khỏi những
cuộc khủng hoảng tài chánh. Những nền kinh tế tập trung này
trải qua một tình trạng kinh tế trì trệ lâu dài thay vì trải
qua những chu kỳ lên xuống đột ngột.
Ông Li dùng dữ kiện của tổ chức Transparency International để
lập luận rằng nhiều chế độ dân chủ tham nhũng hơn là Trung
Quốc. Bỏ qua một vấn đề mỉa mai là dùng dữ kiện của
một tổ chức cam kết phát huy sự minh bạch để bào chữa
một chế độ độc tài mờ ám, lập luận của Ông Li để lộ
ra một điểm giải tích sâu sa hơn. Để phát hiện tham nhũng
phải cần đến tin tức. Trong một chế độ độc đảng, tin
tức thực bị giữ kín và hiếm hoi. Mạng I Paid A Bribe (Tôi
Hối Lộ) tại Ấn Độ được thiết lập vào 2010 để dân Ấn
Độ có thể tường trình một cách khiếm danh những trường
hợp dân phải hối lộ để nhận được dịch vụ của chính
phủ. Tính đến tháng 11, 2012 trang mạng này đã ghi nhận
được 21,000 hồ sơ về tham nhũng. Khi người dân Trung Quốc
thiết lập những trang mạng tương tự như I Made A Bribe và
522phone.com, chính quyền đã đóng những mạng này. Do đó, thật
là vô ích để so sánh 21,000 trường hợp tại Ấn Độ với
không trường hợp nào tại Trung Quốc và kết luận rằng Ấn
Độ tham nhũng hơn. Tuy nhiên đây lại chính là cách Ông Li đã
làm.
Nên biết rõ rằng có những chế độ dân chủ tham nhũng. Như
Ông Li đã vạch rõ, Argentina, Nam Dương và Phi Luật Tân có
những thành tích kinh khủng về điểm này. Những lãnh tụ
độc tài quân phiệt tàn nhẫn đã cai trị những quốc gia này
nhiều thập niên, trước khi họ cởi mở. Những chế độ
độc đoán này đã tạo ra những hệ thống tham nhũng mà những
chế độ dân chủ mới được thiết lập sau phải đối phó.
Những chế độ dân chủ phải chịu trách nhiệm về những
thất bại trong việc tiêu diệt tham nhũng, nhưng không ai nên
nhầm lẫn triệu chứng với nguyên nhân. Chắc chắn rằng
những chế độ chuyên quyền tham nhũng rất nhiều so với
những chế độ dân chủ trên khắp thế giới. Phúc trình 2004
của Transparency International cho thấy là ba viên chức tham nhũng
nhất trong hai thập niên trước đó là Suharto, cai trị Nam
Dương cho đến 1998; Ferdinand Marcos, lãnh đạo Phi Luật Tân cho
đến 1986; và Mobutu Sese Seko, tổng thống của nước Dân Chủ
Cộng Hòa Congo cho đến năm 1997. Ba lãnh tụ độc tài này đã
cướp của dân nghèo tổng cộng 50 tỉ Mỹ kim.
Theo một phúc trình được phổ biến trong một thời gian ngắn
trên mạng của ngân hàng trung ương Trung Quốc vài tháng
trước, kể từ 1990, những viên chức tham nhũng Trung Quốc –
vào khoảng 18,000 người – đã chuyển ra nước ngoài tổng
cộng khoảng 120 tỉ Mỹ kim. Con số này tương đương với
toàn bộ ngân sách giáo dục của Trung Quốc trong khoảng thời
gian từ 1978 – 1998. Ngoài sự mất mát hoàn toàn về tài chánh,
tham nhũng đã gây nên tình trạng cực kỳ xấu xa về an toàn
thực phẩm, vì các viên chức được hối lộ đã không thi
hành luật lệ. Phúc trình 2007 của Ngân Hàng Phát Triển Á châu
ước tính rằng 300 triệu người mắc bệnh liên quan đến
thực phẩm mỗi năm. An toàn thực phẩm không phải là tai họa
duy nhất. Hối lộ gây ra tai nạn xập cầu và công trình xây
cất làm chết người và những chất phế thải từ những nhà
máy hóa học làm độc hại môi trường – và che đậy những
bê bối này.
Vấn đề không phải là Trung Quốc nhân nhượng tham nhũng.
Chánh quyền thường xuyên xử tội những viên chức liên hệ.
Và một số là những viên chức cao cấp như Thành Khoa Kiệt
(Cheng Kejie), nguyên là phó chủ tịch Nghị Hội Nhân Dân Toàn
Quốc (National People's Congress) trước khi bị hành quyết vào
2000, và Trịnh Tiêu Du (Zheng Xiaoyu), giám đốc Cục Quản Trị
Thực Phẩm và Dược Phẩm, bị hành quyết vào 2007. Vấn đề
là thiếu vắng hệ thống kiểm soát và đối trọng về quyền
hành và sự thiếu sót những cách ngăn chặn tham nhũng tốt
nhất, đó là sự minh bạch và tự do báo chí.
Dân chủ sớm muộn sẽ tới
Mặc dù Ông Li lập luận rằng hệ thống độc đảng của
ĐCSTQ là hệ thống tốt nhất cho Trung Quốc, ông ta cũng trình
bầy một số cải tổ nhậy cảm để cải thiện hệ thống
này. Ông đề nghị những tổ chức phi chính phủ mạnh hơn
để giúp chánh quyền cung cấp dịch vụ tốt hơn; những
phương tiện truyền thông độc lập hơn để giúp kiểm tra tham
nhũng; và những yếu tố của một hệ thống dân chủ nội bộ
đảng (intraparty democracy) để giúp phơi bầy "những chuyện
cá nhân hay riêng tư xấu xa của đảng và ngăn chặn những
hành vi không thích đáng." Ông Li đúng. Mỉa mai thay đây lại
chính là những thành tố cốt lõi của một nền dân chủ hoạt
động vững vàng.
Không có một quốc gia nào lại có thể chỉ chấp nhận những
thành tố căn bản của một nền dân chủ mà không chấp nhận
tất cả. Không thể nào duy trì được những cuộc bầu cử sơ
cấp sống động hoặc tổ chức những buổi họp hay các nhóm
chiến lược tại cấp tiểu bang như Iowa, nhưng lại có một
chính quyền trung ương vận hành theo kiểu Stalin. Hãy xem Đài
Loan, nơi mà nền dân chủ tiến hóa qua thời gian. Vào đầu
thập niên 1970, Ông Tưởng Chính Quốc (Chiang Ching-kuo), người
trở thành tổng thống vào năm 1978, bắt đầu cải tổ đảng
nắm chính quyền, Quốc Dân Đảng (Kuomingtang), để cho phép
những cuộc bầu cử tranh đua tại địa phương, dân Đài Loan
tham gia (trước đó, chỉ có những người sống tại lục địa
Trung Quốc mới được phép giữ những chức vụ quan trọng),
và kiểm tra bởi công chúng tiến trình thành lập ngân sách
của đảng. Ông cũng trả tự do cho những tù nhân chính trị
và trở nên khoan dung hơn đối với báo chí và những tổ chức
phi chính phủ. Khi Đảng Dân Chủ Tiến Bộ (Democratic Progressive
Party), một đảng đối lập, xuất hiện vào năm 1986, đó là
một thành quả tự nhiên của những cải tổ do Ông Tưởng
Chính Quốc chủ trương. Đối với Đài Loan, sau cùng người ta
không thể phân biệt giữa dân chủ và dân chủ toàn bộ. Đây
cũng sẽ là sự thật đối với Trung Quốc.
Và đây là một điều tốt. Ông Li đúng khi nói là Trung Quốc
đã đạt được tiến bộ kinh tế và xã hội lớn lao trong
một vài thập niên. Nhưng quốc gia này cũng chứng tỏ thiếu
hiệu quả trong việc tạo ra phát triển toàn bộ, giảm bất
bình đẳng lợi tức, loại trừ hối lộ, và ngăn chặn thiệt
hại về môi trường. Đây là lúc thử nghiệm dân chủ. Như
những học gỉa David Lake và Mathew Baum đã trình bầy, một sự
kiện đơn giản là những chế độ dân chủ tốt hơn các chế
độ độc tài trong việc cung cấp dịch vụ công cộng. Và
những quốc gia chuyển tiếp sang dân chủ sẽ tìm thấy sự
tiến bộ ngay lập tức. Trung Quốc đang nhìn thấy một vài
hiệu quả này: Nancy Qian, một nhà kinh tế tại Đại Học Yale,
cho thấy rằng việc tổ chức bầu cử tại cấp làng ở Trung
Quốc đã cải thiện trách nhiệm và gia tăng chi phí về dịch
vụ công cộng.
Một Trung Quốc dân chủ khó có thể làm hơn Trung quốc ngày nay
về mức phát triển theo tổng sản phẩm nội địa (gross
domestic product – GDP), nhưng ít nhất phát triển sẽ toàn bộ
hơn. Những lợi ích không chỉ đến với chính phủ và một
số ít những nhà tư bản thân thuộc, mà cho đa số dân Trung
Quốc, bởi vì một chế độ dân chủ hoạt động vững vàng
sẽ thăng tiến thành quả tốt nhất cho đại đa số.
Có hai khía cạnh của nền kinh tế Trung Quốc báo hiệu con
đường dẫn đến dân chủ hóa. Một là mức GDP bình quân
đầu người. Một vài nhà khoa học xã hội tin rằng Trung Quốc
đã vượt qua ngưỡng cửa này đến cái mức mà phần đông xã
hội chắc chắn phải bắt đầu dân chủ hóa – giữa 4,000 Mỹ
kim và 6,000 Mỹ kim. Như học giả Bùi Mẫn Hân (Minxin Pei) đã
nêu ra, trong 25 quốc gia với GDP bình quân đầu người cao hơn
trung Quốc, không có tự do hoặc chỉ có một phần tự do, 21
nước sống sót được là nhờ cậy vào những tài nguyên thiên
nhiên. Ngoài nhóm ngoại lệ này, các nước đều trở thành
dân chủ khi trở nên giầu có hơn.
Điều kiện thứ hai về cấu trúc báo hiệu tiến trình dân
chủ hóa là sự phát triển nóng bỏng của Trung Quốc gần như
chắc chắn sẽ chậm lại, làm gia tăng những tranh chấp và làm
cho nạn tham nhũng trở thành một gánh nặng trầm trọng hơn
để có thể gánh chịu. Khi kinh tế phát triển, người ta sẵn
sàng chịu đựng một vài hối lộ. Khi kinh tế không phát
triển, cùng một mức tham nhũng cũng không thể được dung
thứ. Nếu Trung Quốc tiếp tục với tình trạng chính trị
hiện nay, những cuộc xung đột gần như chắc chắn sẽ tăng
cường mạnh mẽ, và nguồn tài chánh thất thoát ra nước ngoài
hiện nay đang gia tăng vì niềm tin vào tương lai kinh tế và
chính trị Trung Quốc đang giảm xuống, sẽ còn tăng tốc hơn
trước. Nếu không ngăn chặn, việc các thành phần kinh tế
ưu tú mất tin cậy sẽ cự kỳ nguy hiểm cho kinh tế Trung Quốc
và có thể gây ra sự bất ổn tài chánh trầm trọng.
Chúng ta nên nhớ rằng việc dân chủ hóa nằm trong tay ĐCSTQ.
Về điều này, sự việc cũng trở nên tốt đẹp hơn. Ngay cả
một vài nhân vật có thế lực và ảnh hưởng của Trung Quốc
nay đã tin rằng sự ổn định không được tạo ra bởi sự
đàn áp nhưng bằng cởi mở về chính trị và kinh tế. Gần
đến ngày Đại Hội Đảng thứ 18 được tổ chức vào tháng
11, một lá thư ngỏ kêu gọi minh bạch và dân chủ nội bộ
đảng nhiều hơn đã được phổ biến trên Internet. Một trong
những tác giả của lá thư này là Ông Chen Xiaolu, một người
con trai nhỏ nhất của một trong những tướng lãnh có nhiều
huy chương nhất của quân đội Trung Quốc và cũng là một cựu
phó thủ tướng và bộ trưởng ngoại giao và một phụ tá
được tin cậy của Thủ Tướng Chu Ân Lai. Ông Chen và nhiều
nhân vật ưu tú Trung Quốc không còn tin rằng tình trạng hiện
nay có thể tồn tại được.
Kể từ 1989, ĐCSTQ không chấp nhận bất cứ một cải tổ
chính trị thật sự nào, mà hoàn toàn chỉ trông cậy vào mức
phát triển cao để duy trì quyền cai trị. Chiến lược này
chỉ thành công khi nền kinh tế đang phát triển nhanh – môt
điều mà Bắc Kinh (Beijing) không thể chấp nhận như một của
trời cho. Một điều vô cùng quan trọng là hoặc ĐCSTQ chấp
nhận những cải tổ chính trị hoặc bị bắt buộc phải làm
như vậy vì một cuộc khủng hoảng thê thảm. Thay đổi một
hệ thống chính trị dần dần bằng một cách thức có kiểm
soát tốt hơn là một cuộc cách mạng hung bạo. ĐCSTQ có thể
phục hồi được uy tín bằng một sứ mệnh cải tổ và ĐCSTQ
có thể cải thiện chế độ chính trị của Trung Quốc mà
không phải từ bỏ quyền lực. Không nhiều chế độ độc tài
có được cơ hội này; ĐCSTQ không nên phung phí nó.
<em>Ông Yasheng Huang là giáo sư về chính trị kinh tế và quản
trị quốc tế tại Trường Quản Trị Sloan thuộc Viện Đại
Học Kỹ Thuật Massachusetts (MIT) và là tác giả của cuốn sách
"Chủ Nghĩa Tư Bản với Đặc Tính Trung Quốc: Kinh Doanh và
Nhà Nước."</em>
Nguồn: Foreign Affairs, January/February 2013 - "Democratize or Die –
Why China's Communists Face Reform or Revolution."
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://danluan.org/tin-tuc/20130108/dan-chu-hoa-hoac-la-chet-tai-sao-cong-san-trung-quoc-phai-doi-pho-voi-cai-to-hoac),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét