<div class="special_quote"><strong>Tin liên quan:</strong>
<ul>
<li><a
href="http://vietnamnet.vn/vn/chinh-tri/106209/luoc-khoi-hien-phap-nhung-gi-chua-the--luat-hoa-.html">Bài
1: Lược khỏi Hiến pháp những gì chưa thể 'luật hóa'</a></li>
<li><a
href="http://vietnamnet.vn/vn/chinh-tri/106296/hien-phap-va-nguyen-tac-tap-trung-dan-chu.html">Bài
2: Hiến pháp và nguyên tắc tập trung dân chủ</a></li>
</ul></div>
- Vấn đề Đảng lãnh đạo Nhà nước là một trong những vấn
đề chính trị trung tâm, nhưng tiếc thay lại là chủ đề ít
được đặt ra và trao đổi thẳng thắn, triệt để trong các
cuộc thảo luận và diễn đàn chính thức.
Không phải vì ở đây "không còn chuyện gì để bàn" mà
chủ yếu do tâm trạng e dè từ nhiều phía trước một vấn
đề chính trị hệ trọng và nhạy cảm như vậy.
Thận trọng cân nhắc nhiều khía cạnh là rất cần, nhưng nếu
quá nhấn mạnh tính hệ trọng của vấn đề, thậm chí xem tự
thân nó là có tính "sống còn" thì sẽ khép lại mọi ý
kiến thảo luận và cũng không đúng với thực tế.
<center><img
src="http://imgs.vietnamnet.vn/Images/2013/01/22/17/20130122174715_daihoidang.jpg"
/>
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và các đại biểu dự Đại
hội Đảng toàn quốc lần thứ 11, tháng 1/2011. Ảnh: Minh
Thăng</center>
Trước năm 1980, Hiến pháp nước ta không có điều khoản
tương tự nhưng không vì thế mà vai trò lãnh đạo của Đảng
không được xác lập hay hiệu quả lãnh đạo kém hơn thời
kỳ sau đó; các đảng cộng sản cầm quyền trước đây ở
Liên Xô và Đông Âu dù cố giữ hay buông bỏ điều tương tự
trong hiến pháp nước họ thì cũng vẫn không tránh được
thất bại. Như vậy, vấn đề không phải là có hay không
điều khoản này, mà thực chất là ở chỗ chính đảng lãnh
đạo phải đủ phẩm chất và năng lực để đảm đương sứ
mệnh được ủy thác.
Trong nhà nước pháp quyền của nhân dân, do nhân dân, vì nhân
dân thì nhân dân là chủ thể quyền lực. Vai trò Đảng lãnh
đạo Nhà nước về bản chất là do nhân dân ủy thác cho
Đảng. Sự ủy thác đó có thể được ghi nhận trong Hiến
pháp thông qua thủ tục lập hiến. Vì vậy không thể đặt ra
vấn đề Đảng lãnh đạo đứng trên, hay đứng ngoài Hiến
pháp và pháp luật. Đảng lãnh đạo xây dựng Hiến pháp và
pháp luật, nhưng một khi đã có Hiến pháp và pháp luật thì
Đảng không những phải tôn trọng mà còn phải chịu sự
điều chỉnh của Hiến pháp và pháp luật bình đẳng như mọi
chủ thể chính trị khác. Điều lệ Đảng khẳng định
"Đảng hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật"
chính là sự khẳng định từ phía Đảng tinh thần đó.
Sự ủy thác đó là có điều kiện và có giám sát.
Đối với nhân dân và đất nước, điều kiện đó là
"Đảng phải trung thành và đại biểu xứng đáng lợi ích
của nhân dân và đất nước".
Với tinh thần nói trên, điều khoản về Đảng trong Hiến pháp
không nên thể hiện nguyên văn như Điều lệ Đảng. Không đưa
vào điều khoản này những nội dung không thuộc đối tượng
điều chỉnh trực tiếp của Hiến pháp và pháp luật (như tính
chất giai cấp, nền tảng tư tưởng, nguyên tắc tổ chức và
hoạt động…của Đảng). Những nội dung đó chịu sự điều
chỉnh của Điều lệ và các quy định nội bộ Đảng.
Trong sự hiểu biết hạn hẹp của mình, chúng tôi mạnh dạn
nêu ra một phương án thể hiện điều khoản này như sau:
"Nhân dân ủy thác cho Đảng Cộng sản Việt Nam vai trò lãnh
đạo nhà nước. Đảng phải trung thành và đại biểu xứng
đáng cho lợi ích của nhân dân và đất nước, chịu trách
nhiệm trước nhân dân, gắn bó mật thiết với nhân dân và
chịu sự giám sát của nhân dân, hoạt động trong khuôn khổ
Hiến pháp và pháp luật".
Để thực sự giám sát thì cần sớm xây dựng Luật về Đảng
và sự lãnh đạo của Đảng. Vấn đề này cần thiết đối
với cả đất nước và Đảng.
Thực tế đã chứng minh rằng, nếu chỉ đơn thuần dựa vào
giám sát nội bộ, tự cho phép mình đứng ngoài sự giám sát
thực sự của nhân dân và luật pháp thì Đảng càng có nguy cơ
suy thoái nhiều hơn. Thực tế trong hoạt động mấy năm qua
của ban lãnh đạo đảng, của các cơ quan nhà nước và trong
thực hành mối quan hệ giữa các chủ thể đó đã phát sinh
không ít tình huống phải xử lý theo "lệ", thiếu căn cứ
luật pháp xác đáng. Điều đó càng chứng tỏ sự cần thiết
của luật nói trên.
Đề nghị này không mới mà đã được nhiều tổ chức và
công dân, kể cả cơ quan đảng, cán bộ lãnh đạo và đảng
viên nêu ra từ nhiều năm trước, nhưng chưa có tiến bộ.
Nguyên nhân có phần vì những khó khăn không nhỏ khi phải xây
dựng một luật chưa từng có tiền lệ và hình mẫu như luật
này.
Nói cho cùng, nếu quả tình không thể xây dựng được Luật
về Đảng và sự lãnh đạo của Đảng thì liệu có lý do gì
chính đáng để bảo lưu một điều khoản về vấn đề này
trong Hiến pháp?
<div class="rightalign"><strong>Bùi Đức Lại (nguyên chuyên gia cao
cấp Ban Tổ chức Trung ương)</strong></div>
***********************************
Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(https://danluan.org/tin-tuc/20130122/bui-duc-lai-hien-phap-nen-de-cap-ve-dang-the-nao),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).
Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét