Nhất Nam - Quyền con người tại Việt Nam

<em><strong>Quyền con người là sự kết tinh những giá trị cao
đẹp nhất trong nền văn hóa của nhân loại, được hình thành
với sự đóng góp của tất cả các quốc gia, dân tộc, giai
cấp, tầng lớp và cá nhân con người trên trái
đất.</strong></em>

Năm 1945, tổ chức Liên hợp quốc được thành lập, quyền con
người đã được quy định cụ thể trong hàng trăm văn kiện
pháp luật quốc tế, trở thành một hệ thống tiêu chuẩn pháp
lý toàn cầu được mọi quốc gia tôn trọng và thực hiện.
Không dừng lại ở đó, hiện nay, các quốc gia, dân tộc trên
thế giới đang hướng tới xây dựng một nền văn hóa nhân
quyền, một khái niệm và mục tiêu rộng hơn so với thực thi
các quy định pháp luật về nhân quyền, nhằm giáo dục, phổ
biến, bảo vệ quyền con người.

Có nhiều định nghĩa khác nhau về quyền con người, tuy nhiên
định nghĩa của Văn phòng Cao ủy Liên hợp quốc được đánh
giá là tiệm cận với vấn đề nhân quyền, theo đó: Quyền con
người là những đảm bảo pháp lý toàn cầu có tác dụng bảo
vệ các cá nhân và nhóm chống lại những hành động hoặc sự
bỏ mặc làm tổn hại đến nhân phẩm, những sự được phép
và tự do cơ bản của con người.

Hiện nay, trên thế giới có hai cách tiếp cận quyền con
người: thứ nhất, học thuyết <em>quyền tự nhiên</em> là các
quyền không phụ thuộc vào phong tục, tập quán, truyền thống
văn hóa hay ý chí của bất cứ cá nhân, giai cấp, tầng lớp,
tổ chức, cộng đồng hay nhà nước nào và không một chủ
thể nào, kể cả các nhà nước, có thể ban phát hay tước bỏ
các quyền con người; thứ hai, học thuyết <em>quyền pháp
lý</em> cho rằng các quyền con người không phải là những gì
bẩm sinh, vốn có một cách tự nhiên, mà phải do các nhà
nước quy định trong pháp luật. Đây là học thuyết được
phần lớn các quốc gia trên thế giới vận dụng trong việc
thực thi quyền con người, quyền pháp lý đã giới hạn quyền
con người trong khuôn khổ pháp lý và phụ thuộc vào lợi ích
của giai cấp thống trị trong xã hội, điều này xuất phát
từ thực tế hiện nay các quốc gia, chủ thể vi phạm nhân
quyền thường là các cơ quan công quyền, công chức nhà nước
hoặc các chủ thể khác có quyền lực trong xã hội. Như vậy,
quyền con người có được bảo vệ hay không phụ thuộc vào ý
chí, quyền lợi giai cấp thống trị, và sự nỗ lực của mỗi
người dân trong xã hội đó. Về vấn đề này, ngài Sérgio
Vieira De Mello, nguyên Cao ủy nhân quyền Liên hợp quốc, người
đã tử nạn khi đang làm việc tại chiến trường I-Rắc năm
2003, từng phát biểu: "<em>Văn hóa nhân quyền có được sức
mạnh lớn nhất từ những mong muốn và hiểu biết của mỗi
cá nhân. Trách nhiệm bảo vệ nhân quyền thuộc về các nhà
nước. Nhưng chính những hiểu biết, tôn trọng và mong muốn
về nhân quyền của mỗi cá nhân là điều mang lại kết cấu
và sức bật hàng ngày cho nhân quyền</em>".

Ở Việt Nam, quyền con người được hiểu là những nhu cầu,
lợi ích tự nhiên, vốn có và khách quan của con người được
ghi nhận và bảo vệ trong pháp luật quốc gia và các thỏa
thuận pháp lý quốc tế. Như vậy đã rõ, Việt Nam vận dụng
học thuyết quyền pháp lý trong thực thi và đảm bảo nhân
quyền, và nhân quyền ở Việt Nam chỉ được bảo vệ, đảm
bảo trong pháp luật quốc gia, sau đó mới đến các thỏa
thuận pháp lý quốc tế. Nhà nước Việt Nam đã đề cao pháp
luật quốc gia hơn văn bản pháp lý quốc tế. Điều này thể
hiện bản chất giai cấp trong đảm bảo quyền con người,
đặt quyền con người dưới lợi ích giai cấp, nhằm duy trì
địa vị thống trị xã hội, vô hình chung đã cản trở sự
phát triển của tự nhiên của quyền con người.

Chính phủ Việt Nam kể từ ngày thành lập (1945), đã tham gia
phần lớn các Công ước quốc tế về đảm bảo quyền con
người, trong đó có Công ước quốc tế về các quyền kinh
tế, xã hội, văn hóa; Công ước quốc tế về quyền dân sự
chính trị…và hàng loạt văn bản pháp lý quốc tế khác.

Tuy nhiên, theo báo cáo hằng năm của Bộ Ngoại giao Mỹ, Anh về
tình hình nhân quyền và vi phạm nhân quyền tại Việt Nam, cho
thấy tồn tại nhân quyền lớn nhất tại Việt Nam trong những
năm qua là sự giới hạn nghiêm ngặt từ phía chính quyền
đối với các quyền chính trị của công dân; việc gia tăng
các biện pháp hạn chế quyền tự do dân sự cũng như vấn
nạn tham nhũng trong hệ thống tư pháp, các cơ quan bảo vệ
pháp luật. Những vi phạm nhân quyền được nêu lên trong bản
báo cáo bao gồm sự ngược đãi vẫn tiếp diễn của cảnh sát
đối với các đối tượng trong quá trình bắt giữ, chẳng
hạn như sử dụng các biện pháp có thể gây tử vong hay các
điều kiện giam giữ khắc nghiệt; việc bắt giữ tuỳ tiện
những nhà hoạt động chính trị và không tiến hành xét xử
công bằng và nhanh chóng những đối tượng này.

Ngoài ra, bản báo cáo cũng chỉ ra nạn lạm quyền chính trị,
tham nhũng tràn lan và sự thiếu hiệu quả đã bóp méo hệ
thống tư pháp. Chính phủ không ngừng hạn chế quyền riêng tư
và tự do bày tỏ ý kiến, ngôn luận, tụ tập, hội họp; tình
trạng đàn áp các nhà bất đồng chính kiến tăng cao. Bản báo
cáo cũng cho hay, Chính phủ ngày càng hạn chế quyền tự do
internet cũng như được cho là có liên đới đến nhiều vụ
tấn công vào những website chỉ trích Nhà nước, theo dõi các
nhà blogger bất đồng chính kiến, bắt giam và gây áp lực
đối với nhiều blogger ở trong nước. Ngày càng nhiều blogger
và các nhà hoạt động hòa bình đã bị bắt và bỏ tù theo
luật về an ninh quốc gia.

Chính sách tôn giáo của Nhà nước được áp dụng không
đồng đều, những trường hợp vi phạm nghiêm trọng tự do
tôn giáo vẫn tiếp tục xảy ra ở các địa phương, đặc
biệt vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Chính quyền duy trì
sự cấm đoán đối với các tổ chức nhân quyền độc lập,
hạn chế quyền thành lập và tham gia công đoàn độc lập của
người công nhân.

Việt Nam không chỉ vi phạm nghiên trọng nhân quyền các quyền
chính trị, mà còn vi phạm trong quyền dân sự, hàng loạt vi
phạm trong các vụ vi phạm trong quản lý, thu hồi đất đai
của nông dân, điển hình là vụ án Đoàn Văn Vươn ở Tiên
Lãng (Hải Phòng), vụ Văn Giang (Hưng Yên) và hàng loạt vụ di
dời dân để làm thủy điện, nhưng không chăm lo tái định
cư…cho thấy chính quyền vi phạm nghiêm trọng quyền con
người trong thu hồi đất đai, đền bù giải phóng mặt bằng,
kẻ hở của hệ thống pháp luật, để kẻ có chức có quyền
trục lợi; đồng thời cũng cho thấy xuất hiện lợi ích nhóm,
một số chính sách trong phát triển kinh tế không vì lợi ích
cộng đồng, mà vì lợi ích một nhóm người, lợi ích giai
tầng trong xã hội.

Trong nỗ lực nhằm cải thiện quyền con người tại Việt Nam,
có rất nhiều cá nhân, tổ chức cộng đồng người Việt tại
hải ngoại, cũng như trong nước, không mệt mỏi đấu tranh,
dấn thân, gây áp lực buộc Chính phủ Việt Nam phải đảm
bảo, thực thi nhân quyền. Đầu năm 2012, cộng đồng người
Việt tại Mỹ, đại diện là tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng,
nhạc sĩ Trúc Hồ…cùng hàng trăm người ký thỉnh nguyện thư
nhân quyền gửi đến Nhà trắng, đề nghị Chính phủ Mỹ dùng
ảnh hưởng của mình gây áp lực yêu cầu Chính phủ Việt Nam
thả tự do vô điều kiện cho những nhà hoạt động dân chủ
đang bị giam giữ, cụ thể là linh mục Nguyễn Văn Lý, Hoà
thượng Thích Quảng Độ, bác sĩ Nguyễn Đan Quế, blogger Điếu
Cày, blogger Tạ Phong Tần, nhạc sĩ Việt Khang... Có thể nói
nỗ lực nhằm cải thiện tình hình nhân quyền tại Việt Nam
của cộng đồng người Việt tại hải ngoại đã gây được
sự chú ý, ảnh hưởng nhất định đối với chính giới Mỹ.

Song song đó, rất nhiều nhà hoạt động dân chủ trong nước
cũng đang ngày ngày tranh đấu vì những giá trị của tự do,
dân chủ, dù họ có thể bị đàn áp, bỏ tù bất kỳ thời
điểm nào. Thực tế, những gì đang xảy ra thời gian gần đây
cho thấy, rất nhiều nhà hoạt dân chủ bị "khủng bố" tinh
thần và đặc biệt là việc chuẩn bị xét xử blogger Điếu
Cày, blogger Tạ Phong Tần, một lần nữa réo lên tiếng chuông
cảnh báo về tình trạng vi phạm nhân quyền tại Việt Nam.

Nhất Nam
Sài Gòn, tháng 9/2012.

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/tin-tuc/20121004/nhat-nam-quyen-con-nguoi-tai-viet-nam),
một số đường liên kết và hình ảnh có thể sai lệch. Mời
độc giả ghé thăm Dân Luận để xem bài viết hoàn chỉnh. Dân
Luận có thể bị chặn tường lửa ở Việt Nam, xin đọc
hướng dẫn cách vượt tường lửa tại đây
(http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét