Trần Vinh Dự - Tăng giá điện và kiềm chế lạm phát có mâu thuẫn?

Một trong những diễn biến trong tuần qua được dư luận trong
nước quan tâm là <a
href="http://vneconomy.vn/20111019023855371P0C19/de-xuat-tang-gia-dien-toi-13-tu-thang-11.htm">đề
xuất tăng giá điện</a> của Tập đoàn Điện lực Việt Nam
(EVN). EVN vừa kiến nghị Bộ Công Thương cho phép tăng giá
điện từ tháng 11 tới. Cụ thể, tập đoàn này đề xuất giá
điện sẽ tăng từ 10 - 13%, tương ứng với giá bán lẻ điện
trung bình sẽ là 1.403 đồng/kWh thay cho mức giá hiện hành 1.242
đồng/kWh.

Theo <a
href="http://dantri.com.vn/c76/s76-529142/evn-de-xuat-tang-gia-dien-tu-10-13.htm">Dân
Trí</a>, theo Quyết định 24 và thông tư của Bộ Công Thương
hướng dẫn cơ chế điều chỉnh giá điện, thì trường hợp 3
yếu tố đầu vào cơ bản của giá điện là giá nhiên liệu,
tỉ giá và cơ cấu sản lượng điện phát thay đổi trong 3
tháng liên tiếp, dưới 5% thì EVN báo cáo Bộ Công Thương và
tự động điều chỉnh. Nhưng do Bộ Tài chính đề nghị việc
điều chỉnh giá điện không nên điều chỉnh liên tục các
quý, nên EVN đưa ra đề xuất tăng giá như trên. Nếu được
thông qua, dự kiến, việc điều chỉnh giá điện sẽ được
thực hiện trong tháng 11 tới.

Việc tăng giá dự kiến của EVN đang dấy lên mối lo ngại
trong dư luận về áp lực đối với lạm phát. Tuy nhiên, trả
lời báo chí về việc tăng giá điện và ảnh hưởng tới lạm
phát, <a
href="http://vneconomy.vn/20111020103518984P0C19/tang-gia-dien-va-kiem-che-lam-phat-khong-co-gi-mau-thuan.htm">Phó
Thủ tướng Vũ Văn Ninh cho rằng </a> "việc tăng giá điện
và mục tiêu kiềm chế lạm phát của chính phủ thực ra không
có gì là mâu thuẫn cả. Đấy là chủ trương nhất quán, vấn
đề là mình chọn thời điểm nào tăng cho phù hợp, chứ chắc
chắn giá điện cũng không thể giữ mãi như hiện nay
được".</p>

<h2>Lý do tăng giá điện</h2>

Lý giải cho đề xuất tăng giá lần này, EVN cho rằng tập
đoàn này đã phải chịu thiệt nhiều từ việc giá điện chưa
được tính đúng, tính đủ, dẫn tới giá thành bán điện
thương phẩm không đủ bù đắp chi phí khiến tập đoàn chưa
thể giảm lỗ. EVN phải mua điện giá cao từ một số nhà máy
điện độc lập, chạy dầu để phát điện, điều chỉnh tỷ
giá… các yếu tố này không được tính đúng vào giá thành.

<a href="http://vef.vn/2011-10-20-lo-va-no-evn-doi-tang-gia-dien">Theo
VEF</a>, riêng trong các lý do từ việc chưa tính đúng tính đủ
chi phí vào giá điện, các khoản lỗ được công khai của EVN
đến nay đã lên tới vài chục ngàn tỉ đồng, gồm 11000 tỉ
đồng do mua điện giá cao từ một số nhà máy điện độc
lập, chênh lệch tỉ giá khoảng 17000 tỉ đồng, vốn đầu tư
tiếp nhận lưới điện hạ áp nông thôn khoảng 8000 tỉ
đồng...

EVN hiện đang nợ tiền mua điện của các tập đoàn kinh tế
nhà nước lớn như Than - Khoáng sản Việt Nam và Dầu khí Việt
Nam (PVN). Riêng khoản nợ với PVN đã lên tới <a
href="http://vtc.vn/1-304105/kinh-te/evn-phot-lo-cac-khoan-no.htm">khoảng
10000 tỉ đồng</a> nhưng chưa sắp xếp được nguồn trả,
phải trông chờ vào nguồn thu từ việc tăng giá điện.

<a href="http://vef.vn/2011-10-20-lo-va-no-evn-doi-tang-gia-dien">Cũng theo
VEF</a>, tình trạng thua lỗ, nợ nần của EVN còn trầm trọng
hơn do phải gánh thêm các khoản lỗ khi đầu tư đa ngành, đa
lĩnh vực. Năm 2007, EVN đã đề nghị tăng giá điện để lấy
vốn đầu tư nhưng vẫn rót vốn vào các lĩnh vực tài chính,
ngân hàng, chứng khoán, bất động sản, viễn thông... Theo báo
cáo của Đảng ủy khối doanh nghiệp Trung ương, trong 8 tháng
đầu năm, EVN đầu tư ra ngoài ngành hơn 2.100 tỉ đồng, chiếm
2,8% vốn điều lệ.

<a
href="http://laodong.com.vn/Tin-Tuc/EVN-lo-nang-do-dau-tu-ngoai-nganh/63068">Theo
báo Lao Động</a>, EVN đã từng góp vốn đầu tư vào Cty cổ
phần chứng khoán Hà Thành, đến nay Cty này đã gần như ngừng
hoạt động với nghi án chủ tịch HĐQT ẵm gọn khoản tiền
đầu tư lên đến hàng trăm tỉ của các cổ đông lặn mất
tăm; đầu tư vào các Cty cổ phần bất động sản điện lực
Sài Gòn Vina, điện lực miền Trung, EVNLand Nha Trang... đều chưa
thấy có hướng ra.

<a
href="http://laodong.com.vn/Tin-Tuc/EVN-lo-nang-do-dau-tu-ngoai-nganh/63068">Cũng
theo Lao Động</a>, thua lỗ nhất là lĩnh vực kinh doanh viễn
thông. Năm 2010, doanh thu của EVN Telecom chỉ đạt hơn 2000 tỉ
đồng, lỗ hơn 1000 tỉ đồng. Hệ số nợ/vốn chủ sở hữu
của EVN Telecom lên đến 5,1 lần (trong đó nợ phải trả là
7760 tỉ đồng, vốn chủ sở hữu là 1586 tỉ đồng). Khả năng
thanh toán nợ ngắn hạn của EVN Telecom chỉ còn 31%. Hiện mức
thua lỗ của EVN Telecom đã dẫn tới gần như không có khả
năng cân đối toàn bộ chi phí vận hành, chi phí đầu tư mạng
lưới, các khoản vốn và lãi vay cho các dự án đầu tư.

Tình trạng của EVN đã tệ đến mức không thể làm ngơ. <a
href="http://vneconomy.vn/20111017052752763P0C5/yeu-cau-kiem-tra-dau-tu-ngoai-nganh-cua-evn.htm">VnEconomy</a>
trích nguồn tin từ cổng thông tin điện tử chính phủ cho
biết, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã yêu cầu Bộ Công
Thương phối hợp với Bộ Tài chính đánh giá việc đầu tư
vào các lĩnh vực chứng khoán, ngân hàng, bảo hiểm và đầu
tư vào EVN Telecom của EVN. <a
href="http://www.tienphong.vn/kinh-te/532876/bat-dau-kiem-toan-evn.html">Việc
kiểm toán EVN</a> cũng đã được chỉ đạo thực hiện từ
hồi cuối tháng 3, đầu tháng 4 năm nay.

<h2>Ảnh hưởng tới lạm phát hay không</h2>

Giá điện <a
href="http://www.baomoi.com/Home/ThiTruong/nld.com.vn/EVN-lai-muon-tang-gia-dien-13/7195170.epi">đã
tăng 15%</a> hồi tháng 3 năm nay nhưng theo những gì EVN giải
trình tại thời điểm này thì có vẻ việc tăng giá đó không
thấm tháp gì so với khoản lỗ mà EVN đang có. Với lần tăng
giá 10%-13% lần này, <a
href="http://vneconomy.vn/20111019023855371P0C19/de-xuat-tang-gia-dien-toi-13-tu-thang-11.htm">theo
VnEconomy</a>, EVN vẫn chưa tính tới khoản lỗ khoảng 30 nghìn
tỷ đồng do "do Bộ Công Thương yêu cầu cần có kiểm
toán".

Giá điện là một cấu phần quan trọng hình thành chi phí của
doanh nghiệp, và vì vậy, nó ảnh hưởng lớn tới giá thành và
giá bán của sản phẩm. Việc tăng giá điện của EVN chắc
chắn sẽ gây sức ép mạnh đối với lạm phát – giống như
những gì đã xảy ra trong tháng 3 năm nay.

Vấn đề còn lại là việc tăng giá này có chính đáng hay
không? Với tư cách là nhà độc quyền, EVN thực ra không có
động cơ tiết kiệm chi phí để giảm giá thành. Thêm nữa,
các khoản đầu tư ngoài ngành vô tội vạ của EVN cũng cần
phải được kiểm soát. Vì thế, việc kiểm soát giá thành và
các khoản đầu tư trái ngành để đảm bảo rằng EVN hoạt
động hiệu quả là trách nhiệm của chính phủ. Việc này cũng
nhất thiết phải gắn với trách nhiệm cá nhân của bộ máy
lãnh đạo EVN.

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/10438), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét