Tưởng Năng Tiến – Rùa Hồ Gươm & Người Hà Nội

Sách <a
href="http://vi.wiktionary.org/wiki/Lam_S%C6%A1n_th%E1%BB%B1c_l%E1%BB%A5c">Lam
Sơn Thực Lục</a> của <a
href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Nguy%E1%BB%85n_Tr%C3%A3i">Nguyễn
Trãi</a> có ghi:

"<em>Đầu năm 1428, Lê Thái Tổ cùng quần thần bơi thuyền ra
hồ Thủy Quân. Ra giữa hồ, có Rùa vàng nổi lên mặt nước,
chắn trước thuyền của vua gọi to:</em>

<em>- Xin nhà vua hãy hoàn lại gươm thần cho Long Vương!</em>

<em>Lê Thái Tổ rút gươm trả, rùa vàng ngậm lấy gươm lặn
xuống nước đi mất. Từ đó hồ Tả Vọng được đặt tên
là hồ Hoàn Kiếm.</em>"

Câu chuyện về Cụ Rùa ở hồ Hoàn Kiếm, tất nhiên,
không chỉ ngừng ngang đó. Gần 600 năm sau – nhà báo <a
href="http://thethaovanhoa.vn/133N20101007095509005T258/cu-rua-ho-guom-lien-tuc-xuat-hien.htm">Hải
Diệp</a>, trong chuyên đề <em>Nhật Ký Đại Lễ Ngàn Năm
Thăng Long</em> – có ghi: "<em>... vào ngày khai mạc Đại lễ 
(1/10) cụ đã nổi vào buổi sáng... với người dân Thủ đô,
vào dịp Đại lễ sự xuất hiện của cụ Rùa luôn gợi lên
một cảm thức linh thiêng bên hồ Gươm huyền thoại.</em>"

Ông <a
href="http://www.truongduynhat.vn/2011/02/chuyen-cu-rua-ho-guom.html">Trương
Duy Nhất</a>, ngó bộ, không bằng lòng lắm với ghi nhận
(vừa nêu) nên lầu bầu phản đối:

"<em>Hồ bẩn, ngột ngạt, rùa phải ngóc đầu nhoi lên mặt
nước để thở thì bị gán cho tích này điềm nọ, đến mức
báo chí còn thổi rằng đó là cụ rùa thiêng ngoi lên để...
chào mừng đại lễ nghìn năm Thăng Long- Hà Nội. Mô Phật! May
mà rùa không biết nói!</em>"

Thằng chả ăn nói báng bổ, tầm bậy tầm bạ (thấy
rõ) vậy mà hoàn toàn ... không trật! Đại Lễ Ngàn Năm
Thăng Long đã qua nhưng "cụ rùa thiêng (vẫn cứ) ngoi lên
để chào mừng" khiến cho <a
href="http://tuanvietnam.vietnamnet.vn/?vnnid=9595">ký giả Kỳ
Duyên</a> sốt ruột:

"<em>Về hiện tượng Cụ Rùa nổi lên trên mặt nước quá
nhiều lần – không còn là bình thường, mà ở góc độ sinh
học, là bất thường. Khi đó, Cụ không còn là ngắm phố
phường, con cháu lại qua. Mà dường như Cụ đang ngóng con cháu
hãy giúp Cụ.... nhiều người dân Hà Nội kinh hoàng nhận ra,
mình Cụ Rùa đầy vết lở loét, dấu hiệu rõ ràng nhất của
nước hồ nhiễm bẩn quá nặng.</em>"

Dù chưa bao giờ nhìn thấy Cụ Rùa, và cũng chưa bao giờ
có dịp đặt chân đến Hà Thành, tôi cũng "kinh hoàng"
chết mẹ (luôn) vì "<a
href="http://vnexpress.net/gl/khoa-hoc/2010/10/3ba21bd4/">Chín Mươi Lăm
Phần Trăm Hồ Ao Hà Nội Bị Ô Nhiễm</a>" – theo như
tường thuật Hương Thu (VnExpress) vào hôm 19/10/2010:


"<em>Trung tâm nghiên cứu và cộng đồng môi trường (<a
href="http://www1.dtinews.vn/news/environment/a-cry-to-help-hanois-polluted-lakes_5350.html">CECR</a>)
vừa công bố kết quả nghiên cứu về môi trường của 120
hồ, ao, đầm, thủy vực lớn nhỏ của 6 quận trung tâm Hà
Nội. Theo đó, chỉ có 6 hồ đạt yêu cầu chất lượng ở
tất cả các chỉ tiêu nghiên cứu, chiếm tỷ lệ 5%, phần lớn
các ao hồ bị ô nhiễm chất hữu cơ, nồng độ oxy hòa tan
dưới mức tiêu chuẩn cho phép.Hơn 80% hàng lang bờ bị ô
nhiễm, và đang đứng trước nguy cơ bị lấn chiếm để xây
nhà, bãi đỗ xe, trở thanh bãi tập kết phế liệu,rác thải
sinh hoạt.</em>

"<em>Theo CECR, nguyên nhân gây ô nhiễm chính là do nước thải
sinh hoạt và một phần nước thải từ gia đình hoặc cộng
đồng tùy tiện thải xuống hồ. Ngoài ra, hiện tượng đổ
phế thải xây dựng, đổ đất, lấn chiếm ao hồ… cũng làm
giảm đáng kể diện tích ao hồ, nhiều hồ đang dần biến
mất.</em>"

Riêng mức độ ô nhiễm của hồ Linh Quang, xem ra, có vẻ
(hơi) vượt chỉ tiêu – theo lời <a
href="http://www.ykhoanet.com/thoisu/dichta/080404_vne_aohanoi.htm">nhà
báo Hải Hà</a>,

"<em>Gần 50 năm nay, hồ Linh Quang chưa một lần được nạo
vét. Nước hồ đen đặc bốc mùi hôi thối, mực nước nơi
sâu nhất cũng chỉ hơn 1 mét, còn lại toàn là bùn và rác do
người dân đổ xuống để lấn chiếm. Vừa qua khi phát hiện
các ca tả ở phường Văn Chương, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung
ương đã lấy mẫu nước hồ để xét nghiệm và phát hiện
phẩy khuẩn tả cũng như nhiều loại vi khuẩn gây bệnh
đường ruột khác... </em>"

Cùng với sự "tôi luyện khả năng chịu đựng" sự
hôi thối của ao/hồ, sức "chai lỳ" của người Tràng
An (trước hệ thống sông cống dơ bẩn và tù đọng)
cũng vô cùng đáng nể – theo như (nguyên văn) cách dùng
từ của nhà báo <a
href="http://dantri.com.vn/c0/s134-235569/ha-noi-song-va-cong.htm">Việt
Hưng</a>:

"<em>Sông Tô Lịch, sông Kim Ngưu, sông Sét, sông Lừ… và còn
rất nhiều con sông nữa, trước kia mang dòng nước chảy khắp
Hà Nội, cùng với hệ thống các ao hồ đã có tác dụng điều
hoà, giảm bớt cái nóng oi bức của miền Bắc. </em>

<em>Giờ đây, với tốc độ phát triển chóng mặt của Hà Nội
cả về kinh tế và dân số, các dòng sông này đổi tên thành
những 'cống nước thải', mang đầy rác rưởi và bốc mùi
hôi thối khó chịu. Người dân sống gần 'cống' lâu ngày
đã tôi luyện khả năng chịu đựng, chai lỳ trước mùi hôi
thối và môi trường ô nhiễm. Bằng chứng là họ vẫn cứ
đời này qua đời khác sống 'mạnh khỏe' cạnh những dòng
sông chết ấy, vẫn quần áo thơm tho ngẩng cao đầu bước
đường, bỏ lại sau lưng mùi tanh nồng của nước
thải...</em>"

<center><img src="http://danluan.org/files/u1/TNT_Rua_Guom_01.jpg"
width="400" height="289" alt="TNT_Rua_Guom_01.jpg" /></center>
<center><em>Người dân khu Hào Nam ngồi chơi bên cái cống nồng
nặc mùi rác thải. Nguồn: <a
href="http://dantri.com.vn/c134/s134-235569/h224-noi.htm">Dân
Trí</a>.</em></center>


Với hệ thống sông hồ "tanh nồng" như thế, người
Hà Nội – tất nhiên – phải dùng nước bẩn. Sự bẩn
thỉu được <a
href="http://dantri.com.vn/c36/s20-342220/hai-hung-nuoc-sach-co-giun.htm">phóng
viên Châu Như Quỳnh</a> mô tả là "hãi hùng" khi nhìn
thấy ở khu vực Thanh Trì – Hà Nội – trong bát "nước
sạch" vừa được xả từ vòi, nhiều con giun màu đỏ, có
chiều dài khoảng từ 0,5-1,5cm bơi ngoe nguẩy, hết nổi lên
lại lặn xuống.

<center><img src="http://danluan.org/files/u1/TNT_Rua_Guom.png" width="400"
height="362" alt="TNT_Rua_Guom.png" /></center>
<center><em>Giun trong bát nước vừa được lấy từ vòi.
Nguồn: <a
href="http://dantri.com.vn/c36/s20-342220/hai-hung-nuoc-sach-co-giun.htm">Dân
Trí</a></em></center>

<a
href="http://www.xaluan.com/modules.php?name=News&file=article&sid=110144">Tiến
sĩ Trần Văn Nhị</a> (Viện Khoa học & Công nghệ) cho biết:
"<em>Ngày ngày, hàng trăm nghìn người dân Hà Nội phải uống
nguồn nước chứa những chất độc có khả năng gây ung thư
cao mà không biết đến bao giờ mới được sử dụng nước
sạch hoàn toàn.</em>"

Để khắc phục tình trạng này, ông đưa ra một lời
khuyên (vô cùng) giản dị: "<em>Trong khi chờ đợi phép màu
từ phía các nhà chức trách, mỗi hộ dân nên tìm cách tự
cứu lấy mình.</em>"

Tự cứu bằng cách nào?

Cầu Trời mưa xuống chăng?

Việt Nam vốn là nơi xuất sứ của câu thành ngữ
"<em>hiền như một ngụm nước mưa</em>" mà, phải không?

Dạ phải nhưng đó là chuyện đã xưa rồi, hồi trào
phong kiến hay trào thực dân kìa. Kịp tới khi cách mạng
về thì ở xứ sở này không còn cái gì mà hiền (hay
lành) được nữa, kể cả nước mưa. Ông <a
href="http://www8.vnmedia.vn/newsdetail.asp?NewsId=152570&Catid=23">Dương
Hồng Sơn</a>, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Môi trường, tuyên
bố:

"<em>Ở Việt Nam, lượng mưa axit đã chiếm 30%, có nơi tới
50% số lần mưa… gây tác hại không nhỏ đối với con
người, cơ sở hạ tầng, sản xuất… Những báo cáo của
mạng lưới quan trắc quốc gia cho thấy, mưa axit từ nước
ngoài vào Việt Nam đang tăng lên…</em>" (<a
href="http://www8.vnmedia.vn/newsdetail.asp?NewsId=152570&Catid=23">Mưa
Độc Có Thể Tàn Phá Hệ Hô Hấp Của Con Người</a> – VnMedia,
23/12/2008).

Nước ngoài là nước nào vậy cà?

Dân chúng Miên, Lào, Miến Điện không mấy ai có "cơ
hội" được đụng chạm gì nhiều tới máy móc. Họ đâu
có làm gì ra khói, ngoại trừ những lúc họ nướng
khoai, sao có thể tạo ra mưa acid được, cha nội?

Vậy thì khói thải ở đâu ra? Phải có lửa ở chỗ nào đó
mới được chớ, đúng không?  Không có lửa sao có khói, mấy
cha? Lò dò một chập, tui tìm được xuất xứ của nguồn
<em><strong>khói lạ</strong></em> (nguyên nhân gây ra "mưa axit từ
nước ngoài vào nước ta") qua một bài viết ngắn, bằng Anh
Ngữ: "<a
href="http://www-users.cs.umn.edu/%7Emnguyen/vnsa/Sep-1998/read.cgi?00326">Transboundary
sulfur pollution & Vietnam</a>."

Tác giả, một chuyên gia về khí quyển hiện sinh sống tại
nước Úc, bày tỏ sự quan ngại rằng ở Ðông Nam Á có những
quốc gia chỉ tạo ra những lượng lưu huỳnh rất nhỏ nhưng
lại phải chịu nhận sự tích tụ của loại hóa chất này
(rất lớn) từ những lân bang. Việt Nam và Nepal là hai "nạn
nhân" điển hình, trong vùng, về tệ trạng này.

Tài liệu mà tiến sĩ <a
href="http://www.vietecology.org/Author.aspx/Detail/14">Nguyễn Đức
Hiệp</a> trích dẫn (R. Arndt, G. Carmichael, J. Roorda – <em>Seasonal
source-receptor relationships in Asia</em>, Journal of Atmospheric
Environment, Vol. 32, No. 8, 1988, pp. 1937-1406) được phổ biến từ
năm 1988 lận. Hơn hai mươi năm sau, ông Dương Hồng Sơn –
Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Môi trường thuộc Viện Khoa
học Khí tượng – mới từ tốn cho công luận biết là 
"hiện nay vẫn chưa có nghiên cứu nào đáng giá tổng thể
ảnh hưởng của mưa axit," dù vẫn theo lời ông: "<a
href="http://www8.vnmedia.vn/newsdetail.asp?NewsId=152570&Catid=23">Mưa
độc có thể tàn phá hệ hô hấp của con người</a>" (VnMedia
23/12/2008).

Mà dân Việt thì rõ ràng không cần thêm "<em>khói
lạ</em>" của ông bạn láng giềng vĩ đại. Khói nhà
vốn đã có dư rồi, theo đánh giá của <a
href="http://www.tamnhin.net/viet-nam-xanh/4213/nguyen-nhan-o-nhiem-moi-truong-khong-khi-ha-noi-.html">GS.TS.
Vũ Hoan</a> – Chủ tịch Liên hiệp các hội Khoa học Kỹ thuật
Hà Nội – vào hôm 18 tháng 9 năm 201:

"<em>Hiện nay tình trạng ô nhiễm môi trường không khí Hà Nội
đang ở mức báo động đỏ. Nồng độ bụi lơ lửng ở các
quận nội thành đều vượt quá tiêu chuẩn cho phép 5–6 lần
thậm chí có nơi trên 10 lần. Lượng khí thải độc hại như
CO<sub>2</sub>, SO<sub>2</sub>, CO<sub>3</sub>, NO, CO… ngày càng gia
tăng và tác động tiêu cực tới con người, môi trường.</em>"

"<em>Vào giờ cao điểm, nồng độ bụi tính trung bình của
riêng TP Hà Nội gấp 4 lần tiêu chuẩn cho phép, nồng độ khí
CO cao hơn 2,5 lần, hơi xăng cao hơn 12,1 – 2000 lần tiêu chuẩn
cho phép.  Người dân sống quanh các  điểm nóng giao thông có
biểu hiện triệu chứng rõ tới sức khoẻ như kích thích các
hệ cơ quan mắt, mũi, họng, da và thần kinh thực vật...</em>"

"<em>Hà Nội phải chịu đựng âm thanh hỗn tạp của còi xe,
tiếng động cơ, tiếng ồn tại các công trường xây dựng và
hàng loạt tạp âm khác làm cho môi trường không khí trở nên
chật chội ngột ngạt.</em>"

<center><img src="http://danluan.org/files/u1/TNT_Rua_Guom_02.jpg"
width="450" height="338" alt="TNT_Rua_Guom_02.jpg" /></center>
<center><em>Bụi mù mịt ở đường Láng - Hòa Lạc. Ảnh: <a
href="http://www.tamnhin.net/viet-nam-xanh/4213/nguyen-nhan-o-nhiem-moi-truong-khong-khi-ha-noi-.html">Thu
Huyền</a></em></center>

Thở không khí bụi bặm và ngột ngạt khói xe, sống bên
cạnh sông hồ hôi thối, dùng nước uống không đủ tiêu
chuẩn vệ sinh, tiêu thụ những loại thực phẩm độc
hại... (chắc) không phải là "<em>độc quyền</em>" của
người dân Hà Nội. Tôi e rằng người dân Việt, ở
rất nhiều thành phố khác nữa, cũng đang sống trong môi
trường (bệnh hoạn) tương tự.

Hà Nội chỉ may mắn hơn những địa phương khác ở chỗ
có một Cụ Rùa. Sự xuất hiện bất thường, đều
đặn, của sinh vật này – trong thời gian qua – là một
tín hiệu (không lành) về tình trạng môi sinh của cả
cộng đồng.

Điều không may là "tín hiệu" này không được đánh
giá đúng mức. Mọi nỗ lực của <a
href="http://tuoitre.vn/Chinh-tri-Xa-hoi/425140/Thanh-lap-ban-chi-dao-khan-cap-bao-ve%C2%A0rua-ho-Guom.html">UBNDTP
Hà Nội</a> đều chỉ chăm chú vào "cá thể" của Cụ
Rùa thôi, và cả nước (xem chừng) cũng đều đồng tình
như thế cả.

Tại sao người dân Việt lại có thể sống vô tư như
vậy? Lý do, tôi trộm nghĩ, có lẽ bởi họ thường xuyên
được "ru ngủ " bởi những "bài ca" êm dịu – đại
loại như:

<ul><li><a
href="http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2011/01/110106_viets_optimistic.shtml">Việt
Nam nằm trong số 10 quốc gia có chỉ số lạc quan về kinh
tế cao nhất.</a></li>
<li><a
href="http://vietbao.vn/The-gioi/Dai-RFA-Nguoi-Viet-Nam-hai-long-voi-cuoc-song-hien-tai/75005545/159/">Kết
quả cuộc tìm hiểu đánh giá đời sống người dân Việt Nam
về cuộc sống  hiện nay do Đài RFA thực hiện cho thấy, đa
số người dân Việt Nam cảm thấy thoải mái và vui
vẻ. </a></li>
<li><a
href="http://tuoitre.vn/Kinh-te/Nhip-cau-tieu-dung/424724/An-uong%C2%A0giai-tri-uu-tien-hang-dau-cua-nguoi-Viet.html">VN
đã vượt qua Hàn Quốc và Hong Kong (Trung Quốc) để trở thành
quốc gia có tỉ lệ người dân ưu tiên các khoản chi tiêu cho
ăn uống và giải trí cao nhất trong khu vực châu Á - Thái Bình
Dương.</a></li></ul>

E là đã đến lúc phải tỉnh dậy đi thôi, muộn mất
rồi!

Tưởng Năng Tiến

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/7953), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét