Wikileaks tung hàng trăm ngàn bí mật ngoại giao

<center><img
src="http://danluan.org/files/u1/123761-big_A1_Iran%20Arab%20WikiLeaks_Dail.jpg"
width="400" height="265" alt="123761-big_A1_Iran Arab WikiLeaks_Dail.jpg"
/></center>

<em>Quốc Vương Abdullah của Ả Rập Saudi (giữa) niềm nở bắt
tay Tổng Thống Mahmoud Ahmadinejad của Iran, trước mặt Hoàng
Thái Tử Sultan (phải), tại phi trường Riyadh năm 2007. Ðiện
tín mật của Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ, bị Wikileaks tiết lộ, cho
thấy là trong hậu trường, Quốc Vương Abdullah thúc giục Mỹ
tấn công Iran để triệt hạ chương trình hạt nhân nước này.
(Hình: AP Photo/Hasan Sarbakhshian, File)</em>

WASHINGTON (AP) - Hàng trăm ngàn tài liệu Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ
bị công bố hôm Chủ Nhật, mở tung cánh cửa hậu trường
ngoại giao quốc tế, với những lời phê bình bộc trực và
những áp lực của Mỹ nhắm vào những điểm nóng Afghanistan,
Iran, Bắc Hàn.

Những tài liệu này được đưa lên trang mạng wikileaks.org,
đồng thời được trích đăng trên các báo New York Times, Le
Monde (Pháp), Guardian (Anh), Der Spiegel (Ðức) và nhiều báo khác.

Loạt hồ sơ này là hơn 250,000 bức điện tín ngoại giao qua
lại giữa Bộ Ngoại Giao và các tòa đại sứ, lãnh sự khắp
nơi. Chúng tiết lộ những nỗi lo của khối Ả Rập đối với
chương trình hạt nhân Iran, và những kế hoạch của Hoa Kỳ
đối với Bắc Hàn.

Ngoài ra, còn có thư từ đề nghị những nhà ngoại giao Mỹ
tại Liên Hiệp Quốc thu thập tin tức về tổng thư ký LHQ, các
cộng sự của ông, và những nhà ngoại giao nước ngoài, với
tầm mức rất xa so với tin tức thu thập bình thường trong
ngoại giao.

Tòa Bạch Ốc lập tức lên án việc phát tán những tài liệu
này, nói rằng "tiết lộ như vậy gây nguy hại cho các nhà
ngoại giao, các chuyên gia tình báo, và mọi người trên khắp
thế giới khi tìm đến Hoa Kỳ để được trợ giúp trong việc
thúc đẩy dân chủ và chính phủ minh bạch."

"Bản chất của điện tín báo cáo về Washington là bộc trực
và không đầy đủ thông tin, không phản ánh chính sách quốc
gia và nhiều khi cũng không có ảnh hưởng gì đến quyết
định chính sách cuối cùng," Tòa Bạch Ốc nói thêm.

"Tuy nhiên, những bức điện tín này có thể gây trở ngại
cho việc bàn thảo riêng tư với chính quyền hoặc lãnh tụ
đối lập ở ngoại quốc," Tòa Bạch Ốc nói. "Khi nội dung
những cuộc nói chuyện riêng tự bị đăng lên trang nhất báo
chí thế giới, điều này không chỉ ảnh hưởng tới quyền
lợi ngoại giao Hoa Kỳ, mà còn quyền lợi của đồng minh và
bạn bè trên thế giới."

Trên trang web của mình, báo The New York Times viết, đây là
"những tài liệu quan trọng, phục vụ lợi ích công cộng,
làm rõ những mục tiêu, thành công, thỏa hiệp và thất vọng
về ngoại giao của Mỹ, một điều mà các tài liệu khác không
làm được."

<center><img
src="http://danluan.org/files/u1/123761-big_A1_Google%20WikiLeaks_Dail.jpg"
width="400" height="270" alt="123761-big_A1_Google WikiLeaks_Dail.jpg"
/></center>
<em>Trụ sở Google tại Bắc Kinh trong bức hình chụp hồi tháng
3. Ðiện tín ngoại giao mật, bị Wikileaks tiết lộ, cho thấy
tòa Ðại Sứ Hoa Kỳ ở Bắc Kinh có nguồn tin báo cho biết
chính Bộ Chính Trị đảng Cộng Sản Trung Quốc ra lệnh tin
tặc xâm nhập hệ thống máy tính của Google. (Hình: AP
Photo/Gemunu Amarasinghe, File)</em>

Báo The Guardian cho biết một số điện tín cho thấy Quốc
Vương Abdullah của Ả Rập Saudi liên tục kêu gọi Hoa Kỳ tấn
công Iran để phá hủy chương trình hạt nhân. Tờ báo này cho
biết các giới chức Jordan, Bahrain công khai gọi chương trình
hạt nhân của Iran phải được chặn đứng bằng mọi cách.
Ðiện tín tiết lộ các nhà lãnh đạo của Ả Rập Saudi, UAE
và Ai Cập gọi Iran là "'độc ác,' là một 'mối đe dọa sự
hiện hữu' và là một thế lực 'sẽ đưa chúng ta tới chiến
tranh,'" báo The Guardian cho biết.

Những tiết lộ này có thể gây khó khăn vì mặc dù ai cũng
biết mối quan ngại của những quốc gia vùng Vịnh, nhưng các
nhà lãnh đạo ở khu vực hiếm khi nói những lời như thế
trước công chúng.

Báo New York Times nhấn mạnh tài liệu cho thấy Mỹ và Nam Hàn
đang chuẩn bị cho "sự sụp đổ toàn diện của Bắc Triều
Tiên" và thảo luận về những triển vọng cho một đất
nước thống nhất nếu Bắc Hàn suy sụp từ bên torng.

Tờ báo cũng trích dẫn tài liệu cho thấy Mỹ gây áp lực ép
các nước nhận tù nhân được thả ra khỏi Guantanamo Bay. Báo
này nói Slovenia bị ép phải nhận một tù nhân nếu tổng
thống nước này muốn gặp Tổng Thống Barack Obama. Một đảo
quốc nhỏ ở Thái Bình Dương, Kiribati, được viện trợ hàng
triệu đô la để nhận một nhóm tù.

Báo này cũng trích dẫn một điện tín từ tòa Ðại Sứ Mỹ
ở Bắc Kinh trích dẫn một số nguồn cho rằng Bộ Chính Trị
nước này chỉ đạo cho tin tặc xâm nhập vào hệ thống máy
điện toán của Google.

Báo New York Times nói rằng sau khi nhận được tài liệu từ
Wikileaks, họ đã lược bớt thông tin, rồi gởi đến giới
chức chính quyền Obama để mời họ có ý kiến gạt bỏ thông
tin nào có hại cho an ninh quốc gia.

Sau khi xem qua, giới chức chính quyền đề nghị lược bớt
thêm một số thông tin, báo Times nói. Tờ báo cho biết họ đã
đồng ý với một số đề nghị này, nhưng không phải tất
cả.

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/7178), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!