Đoan Trang - Về thể loại "bình luận chính trị" trong báo chí

Đảng 3K (Ku Klux Klan, còn gọi là Klan) ở Mỹ là một tập hợp
các nhóm phái theo đuổi "sứ mệnh" bảo vệ quyền lợi và
lợi ích của người da trắng bằng bạo lực và khủng bố.
Từ khi nhóm 3K đầu tiên ra đời năm 1865 (sau thời kỳ Nội
chiến), phong trào này đã lan khắp nước Mỹ, gieo rắc tội
ác, tấn công và giết chóc người da đen và những người da
trắng ủng hộ bình quyền. Khi hành sự, thành viên 3K đeo mặt
nạ và mặc áo choàng để che giấu nhân dạng. Một đặc
điểm nữa của 3K là họ thực hiện các vụ tấn công vào ban
đêm, nên tính ma quỷ và huyền bí càng tăng thêm, như một
cách khủng bố tinh thần cộng đồng.

Dân chúng và các lực lượng chính trị tiến bộ ở Mỹ tất
nhiên không ủng hộ phong trào cực đoan này, tuy nhiên, cho đến
thập niên 50 của thế kỷ trước, 3K vẫn tồn tại trong một
lớp màn thần bí. Không rõ điều này có phải là nguyên nhân
khiến nó duy trì được sức sống dai dẳng không, nhưng đúng
là kể từ khi một nhà báo, nhà nghiên cứu người Mỹ tên là
Stetson Kennedy minh bạch hóa những thông tin nội bộ của 3K, nói
cách khác là "giải thiêng" nó, thì đảng 3K thật sự mất
hết hình ảnh và thoái trào.

<div class="boxright200"><img src="/files/u1/sub01/Stetson_Kennedy.jpg"
width="162" height="200" alt="Stetson_Kennedy.jpg" /><div
class="textholder">Stetson Kennedy thời còn trẻ (ảnh
Wikipedia)</div></div>
Stetson Kennedy đã làm gì? Ông làm cái việc mà nhiều nhà báo
xưa nay vẫn làm: cải trang và thâm nhập vào hàng ngũ đối
tượng để lấy thông tin, hay nói như cách báo chí ta vẫn
viết là, "<em>trong vai một thành viên của đảng 3K, Stetson
Kennedy đã lọt được vào tận sào huyệt của chúng</em>".
Từ đó, ông chuyển thông tin – những mật mã của 3K, các nghi
thức tâm linh của họ - ra bên ngoài cho báo chí và các cơ quan
luật pháp. Thậm chí ông còn gửi chúng cho các nhà viết kịch
bản của một chương trình phát thanh về Siêu nhân, để họ
sản xuất ra những tập Siêu nhân chiến đấu với 3K. Bằng
cách này, lớp màn huyền bí của 3K bị xé toang, nhiều việc
họ bí mật làm trở thành tầm thường, thậm chí chỉ như trò
trẻ con. Người ta nói rằng có thể điều đó là một nguyên
nhân làm 3K thất bại trong việc tuyển mộ thành viên mới và
mở rộng mạng lưới.

Khi đọc câu chuyện về nhà báo Stetson Kennedy chống đảng 3K,
tôi nhận thấy một cách rõ ràng hơn bao giờ hết sức mạnh
của thông tin và sự minh bạch. Tôi cũng chú ý tới điều mà
Stetson Kennedy kể lại về 3K thời kỳ trước khi họ bị ông
"giải thiêng". Ông nói rằng: "<em>Gần như tất cả những
gì được viết về chủ đề này đều là những bài bình
luận, xã luận (editorial), chứ không phải các bài viết có
tính phát hiện, vạch trần (exposés). Các cây viết đều chống
lại Klan, tốt thôi, nhưng họ có rất ít thông tin bên trong về
nó</em>".

Và đây cũng là cái mà bạn đọc chắc hẳn đã thấy ở các
bài viết của nhiều chuyên gia, học giả, nhà báo, phóng viên
(trong đó có tôi): <em><strong>Hầu như đều là những bài bình
luận, chứ không phải các bài có tính phát hiện hay thậm chí
vạch trần</strong></em>. Dạ vâng, đó là vì chúng tôi dốt,
chúng tôi không có thông tin về các doanh nghiệp, tổ chức dân
sự, cơ quan Đảng, cơ quan Nhà nước, và nói chung là toàn bộ
nền kinh tế và hệ thống chính trị của chúng ta, cũng như
các nhà báo Mỹ thời trước không có thông tin về đảng 3K.

Vậy là thể loại "bình luận" lên ngôi, như thế đó.

____________________

Khuyên gì không khuyên, đi khuyên người ta công khai hóa:
http://vnexpress.net/GL/Xa-hoi/Giao-duc/2010/05/3BA1C623/

***********************************

Entry này được tự động gửi lên từ trang Dân Luận
(http://danluan.org/node/5221), một số đường liên kết và hình
ảnh có thể sai lệch. Mời độc giả ghé thăm Dân Luận để
xem bài viết hoàn chỉnh. Dân Luận có thể bị chặn tường
lửa ở Việt Nam, xin đọc hướng dẫn cách vượt tường lửa
tại đây (http://kom.aau.dk/~hcn/vuot_tuong_lua.htm) hoặc ở đây
(http://docs.google.com/fileview?id=0B_SKdt9lFNAxZGJhYThiZDEtNGI4NC00Njk3LTllN2EtNGI4MGZhYmRkYjIx&hl=en)
hoặc ở đây (http://danluan.org/node/244).

Dân Luận có các blog dự phòng trên WordPress
(http://danluan.wordpress.com) và Blogspot (http://danluanvn.blogspot.com),
mời độc giả truy cập trong trường hợp trang Danluan.org gặp
trục trặc... Xin liên lạc với banbientap(a-còng)danluan.org để
gửi bài viết cho Dân Luận!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét